انواع نشست ساختمان + علائم و روش‌های اصلاح

نشست ساختمان یا فرونشست کلمه‌ای است که می‌تواند ترس را در ذهن هر صاحبخانه و خریدار ملکی به طور یکسان ایجاد کند. در بدترین حالت، اصلاح آن می‌تواند هزینه‌های هنگفتی را برای افراد به همراه داشته باشد و یا در مواردی به شکل قابل‌توجهی از ارزش ملک و قیمت فروش آن بکاهد؛ به همین دلیل شناخت انواع نشست ساختمان و راه‌های شناسایی اصلاح آن برای بسیاری از فعالان حوزه ساختمان اهمیت زیادی دارد.

قبل از هر چیزی باید بدانید فرونشست چیست، چه چیزی باعث آن می‌شود و چه کاری می‌توان در مورد آن انجام داد؟ با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله از آهن آپ نگاهی دقیق به فرونشست خواهیم داشت و همراه با یکدیگر انواع نشست ساختمان را بررسی می‌کنیم. پس تا آخر همراه ما باشید.

فرونشست چیست؟

فرونشست در اصل یک مشکل ساختاری است که در اثر فرو رفتن یک خانه در زیر خاک به وجود می‌آید. به عبارت دیگر این مشکل زمانی رخ می‌دهد که زمین زیر یک ساختمان فرو ریخته و پی‌ها به حرکت درمی‌آیند؛ این موضوع ممکن است به خاطر نشت آب، خشکسالی و آب و هوای گرم و خشک، ریشه درختان، معدن کاری و بسیاری علل دیگر باشد که باعث شده خاک رطوبت خود را از دست داده و زمین فرو بریزد.

این اتفاق در بیشتر موارد می‌تواند باعث ایجاد ترک در دیوارها شود، درها و پنجره‌ها را از هم‌ترازی خارج کند و در نهایت باعث از بین رفتن یکپارچگی ساختاری و ناشاقولی ساختمان شود. شکاف‌های موجود در دیواره خانه، چه در گچ‌کاری داخلی و چه در آجرکاری خارجی هم می‌توانند از علائم نشست در خانه باشند؛ هرچند که همیشگی نیستند. ترک‌هایی هم که در اثر نشست ساختمان‌ها ظاهر می‌شوند معمولا مورب بوده و با ضخامت بیشتر از ۳ میلی‌متر، در بالا عریض‌تر از پایین دیده می‌شوند.

انواع نشست در ساختمان چیست؟

حرکات در یک ساختمان به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• حرکت تاریخی که درگذشته مشکلاتی را به وجود آورده اما از آن زمان تا به حال متوقف یا تعمیر شده است.
• حرکت فعال که هنوز هم مشکلاتی را ایجاد کرده و به این کار ادامه خواهد داد.

فرونشست تاریخی با وجود این که هنوز هم می‌تواند فروش خانه و ملک شما را تحت تاثیر قرار دهد، معمولا مشکلات کمتری را با خود به همراه دارد؛ این در حالی است که فرونشست فعال مشکلاتی را ایجاد می‌کند که به دنبال آن کاهش قیمت ساختمان حتمی است. بر این اساس می‌توان انواع نشست در ساختمان را در دسته‌های زیر قرار داد:

نشست آنی چیست؟

جالب است بدانید که تمام ساختمان‌های جدید در چند سال اول ساخت خود کمی فرونشست خواهند داشت که به آن نشست آنی، گفته می‌شود؛ اما فرونشست واقعی یا نشست تحکیمی که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت، وقتی رخ می‌دهد که بخش‌های مختلف یک ملک با نرخ‌های متفاوتی ریزش پیدا کرده و نیروهای “برشی” بین این قسمت‌ها بی‌ثباتی را تشدید می‌کنند.

در نهایت ما شاهد ریزش کل ساختمان خواهیم بود. به علاوه از ۲۳۰۰۰ ادعای نشست خاک در طول سال، حدود 18000 تا در نیمه دوم سال و پس از گذراندن گرمای تابستان بودند. انواع نشست ساختمان معمولا می‌توانند اصلاح شوند، اما انجام این کار هزینه‌های نسبتا بالایی را به دنبال خواهد داشت. فرونشست اگر به حال خود رها شود، می‌تواند باعث ضعف سازه، خرابی ساختمان و آسیب‌های مالی یا حتی جانی شود.

نشست تحکیمی و علائم آن

همان‌طور که بالاتر به آن اشاره شد نشست تحکیمی فرونشستی است که به زمان بستگی دارد و پس از گذشت چندین سال رخ می‌دهد. این فرونشست در واقع در دو مرحله اتفاق می‌افتد. در طی اولین مرحله آبی که در بین ذرات خاک وجود دارد خارج شده و خاک اصطلاحا خشک می‌شود. در نتیجه همین اتفاق، نشست اول به وجود می‌آید.

اما مرحله دوم نشست تحکیمی بعد از گذشت سال‌ها وقتی خاک تا مدت‌ها وزن ساختمان را تحمل کرد، در اثر تغییرات خمیری شکل و فرایندهای شیمیایی دچار خیزش شده و نشست دوم رخ خواهد داد. مرحله اول این نشست معمولا علائم زیادی نداشته و به خاطر این که سریع رخ می‌دهد، می‌توان آن را پیش‌بینی کرد؛ اما مرحله دوم بر اساس نشانه‌های خرابی مثل ترک، شکاف، کج شدگی و … که در ساختمان ظاهر می‌شوند، شناسایی خواهد شد.

نشست نامتقارن و علائم آن

وقتی می‌گوییم که یک ساختمان دچار نشست نامتقارن شده منظور این است که احتمالا بخش‌هایی از زمین در این سازه به طرف پایین حرکت کرده و در عوض قسمت‌هایی هم ثابت باقی مانده‌اند. در نتیجه‌ی چنین تغییراتی و با توجه به وصل بودن همه بخش‌های یک ساختمان، ممکن است خسارت‌های جدی مثل ریزش ساختمان رخ دهد. توجه داشته باشید که با بیشتر شدن شدت نشست، ساختمان هم دچار آسیب بیشتری می‌شود. از علائم فرونشست نامتقارن هم می‌توان به ترک خوردگی، فاصله بین دیوار و کف، ناشاقولی ساختمان و موارد دیگر اشاره کرد.

اسکان، بالاآمدگی و لغزش زمین

چند دلیل دیگر برای این که یک ملک بتواند جابه جا شود وجود دارند. این موارد اساسا با مفهوم فرونشست متفاوت هستند؛ اما همچنان می‌توانند مشکلات مشابهی را برای ملک شما ایجاد کنند و عبارتند از:

• سکونت یا فشار به پایین
• بالاآمدگی یا فشار از بالا
• لغزش زمین یا حرکت از پهلو

اسکان چیست؟ (فشار از پایین)

اسکان یا Settlement یک فرایند طبیعی است که در طول چند سال اول ساخت برای بسیاری از ساختمان‌ها رخ می‌دهد. علت این اتفاق وزن ملک است که روی زمین پایین فشار آورده و باعث می‌شود که کمی فرو رفته شود یا نشست زمین رخ دهد. معمولا این یک فرایند یکنواخت بوده و کل ساختمان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. این بدین معناست که احتمال به خطر افتادن کل ساختار وجود نداشته و هر گونه ترکی هم که در آن ظاهر می‌شود، معمولا جزئی است؛ یعنی پس از تثبیت محل سکونت می‌توان با تعمیر کردن یا گچ کاری پوشانده خواهد شد.

بالاآمدگی چیست؟

بالاآمدگی در واقع بر عکس نشست ساختمان است؛ یعنی در آن زمینی که در زیر یک بنا قرار دارد، به جای فرونشست، بالا می‌آید. این می‌تواند ناشی از جاری شدن سیل یا نشت آب، قطع درختان و درختچه‌های نزدیک ملک باشد. حتی از بین بردن یک درخت بالغ نیز می‌تواند با گسترش خاک در محدوده، باعث رشد این پدیده شود.

لغزش زمین چیست؟ (حرکت از پهلو )

فرایند لغزش زمین که معمولا در سراشیبی‌ها و در نتیجه فرسایش در جاهای دیگر دیده می‌شود، زمانی رخ خواهد داد که زمین زیر یک ملک به سمت پایین حرکت کند. این اتفاق در املاک ساحلی و املاک ساخته شده در زمین‌های شیب‌دار به وفور دیده می‌شود.

بیشتر بخوانید: انواع قاب ساختمانی

علائم انواع نشست ساختمان چیست؟

اصلی‌ترین نشانه فرونشست در یک ساختمان ترک‌هایی هستند که در دیواره‌های سازه ظاهر می‌شوند، به خصوص در اطراف درها و پنجره‌ها، یا جایی که امتدادها با ساختمان‌های موجود برخورد می‌کنند. نشانه‌های دیگر شامل درها و پنجره‌های نامناسب و کج شدن یا موج‌دار بودن کاغذ دیواری است. در ادامه برخی از علائم مهم این پدیده برای کمک به شما آورده شده است که عبارت‌اند از:

ترک

ترک‌ها به هر دلیلی در دیوارها وجود دارند، اما ترک‌هایی که به طور ویژه در اثر نشست زمین به ظاهر می‌شوند دارای چند ویژگی مشخص هستند:

• عرض: ترک‌های زیری معمولا عریض‌تر از ۳ میلی‌متر و ترک‌های بالایی عریض‌تر از نمونه‌های پایه هستند.
• زاویه: ترک‌های فرونشست معمولا به شکل مورب دیده می‌شوند.
• سوراخ شدگی: ترک‌های فرونشست اغلب درست از میان دیوارها عبور می‌کنند. این یعنی می‌توان آن‌ها را هم از داخل و هم از خارج ملک رویت کرد.
• مکان: ترک‌های فرورفتگی معمولا در نزدیکی در و پنجره‌ها ظاهر می‌شوند.

با این حال، نمی‌توان گفت که ترک تنها نشانه‌ای است که از فرونشست در یک سازه دیده می‌شود.

تغییر شکل در و پنجره‌ها

نشست ساختمان می‌تواند شکل قاب‌ها در و پنجره‌ها را نیز تغییر داده و باعث شود تا آن‌ها به خوبی گذشته بسته نشوند. در موارد شدید، حتی دیده شده که قاب‌های در و پنجره به طرز قابل‌توجهی از خطوط واقعی خود دور شده‌اند.

کاغذدیواری موج‌دار

همان‌طور که دیوارها در طول فرونشست حرکت می‌کنند، کاغذدیواری هم ممکن است شروع به نشان دادن موج یا حتی پارگی کند. همین اتفاق در مورد دیوارهای کاشی‌کاری شده نیز رخ می‌دهد و ترک و شکاف‌هایی در شیارهای آن‌ها ظاهر خواهد شد یا بین کاشی‌ها باریک می‌شود.

آیا همه ترک‌ها را باید به عنوان علامت فرونشست در نظر گرفت؟

خوشبختانه همه ترک‌ها به معنای نشست ساختمان نبوده و نیستند. آن‌ها ممکن است به صورت اتفاقی یا به خاطر دلایل بسیار کم‌اهمیت‌تری پدیدار شوند. مثل:

• اسکان: همان‌طور که در بالا گفته شد، پس از ساخت یک خانه، اسکان طبیعی است.
• گرما و سرما: موادی که در طی ساخت خانه استفاده می‌شوند، در هوای گرم منبسط شده و وقتی هوا سرد می‌شود منقبض خواهند شد. این مسئله هم می‌تواند باعث ترک‌خوردگی شود؛ اما از نظر ساختاری موضوع جدی نیست.
• شکسته شدن سردر: پوشش‌های محافظ روی درها و پنجره‌ها می‌توانند باعث ایجاد ترک‌های مورب دقیقا مشابه با ترک‌های فرونشستی شوند.
• اتصال ضعیف: اگر یک اتاق ضمیمه یا نورگیر به درستی به ساختمان اصلی متصل نشده باشد، ممکن است ترک خوردگی بین آن دو رخ دهد.

حد مجاز نشست ساختمان چقدر است؟

نشست ساختمان در هر مرحله‌ای، حتی بعد از تکمیل ساخت خانه قابل‌اصلاح است؛ اما اگر مالک قبل از ساخت و ساز دقیقا بداند باید چه فونداسیونی برای ملک خود طراحی کرده و چگونه به شکلی صحیح آن را اجرا کند، می‌توان به نحوی از فرونشست جلوگیری کرد. در همین راستا از حد مجاز نشست به عنوان یک استاندارد در ساخت و سازها استفاده می‌شود تا از ریزش آنها در آینده جلوگیری شود. این استاندارد با توجه به فاکتورهای متفاوت برای هر کشوری فرق می‌کند؛ اما معمولا طبق منطقه جغرافیایی، نوع بنا و دیگر شرایط محیطی مشخص می‌شود.

در بیشتر مواقع نیز همین استانداردهای مهندسی به ما می‌گویند که حد مجاز نشست چند سانتی‌متر یا چند میلی‌متر است. حتی بعضی وقت‌ها حد مجاز نشست به طور کلی تعیین نشده و برای هر ساختمان و پروژه‌ای به صورت جداگانه تعریف می‌شود که این تبصره بیشتر برای ساختمان‌هایی مثل بیمارستان و بناهایی که در آنها نیاز به امنیت و استحکام بالا هست، کاربرد دارد.

بیشتر بخوانید: انواع نمای ساختمان

علت نشست ساختمان نوساز چیست؟

حال به این سؤال می‌رسیم که واقعا چه چیزی باعث فرونشست یک ساختمان می‌شود؟ مواردی وجود دارند که می‌توان آنها را به عنوان علل شایع فرونشست حساب کرد که به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند: عوامل محیط محلی و عوامل مربوط به خود ساختمان.

عوامل محیطی که می‌توانند سبب نشست یک ساختمان شوند

• انقباض زیر خاک: خاک‌های رس در حدود یک سوم از آب تشکیل شده‌اند؛ بنابراین اگر این خاک خشک شود، حجم آن به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.
• نزدیکی درخت‌ها به محل: درختان بزرگ می‌توانند آب را از زمین بیرون کشیده و مصرف کنند. این موضوع می‌تواند مشکلاتی را به ویژه در خاک‌های رسی ایجاد کند؛ بنابراین یکی از عوامل مهم در بی‌ثباتی زمینی که بر روی آن ملک ساخته شده، ریشه‌های درختان است.
• نشت آب: نشت چاه فاضلاب یا لوله‌کشی معیوب هم می‌توانند باعث نشت آب شده و در نتیجه ذرات کوچک‌تر خاک را در خاک‌های ریز و ماسه‌ای خواهد شست.
• موضوع فرسایش: خاک یا سنگ بستری که در زیر ساختمان قرار دارد، ممکن است فرسایش پیدا کرده و باعث ایجاد حفره‌هایی شود که در نهایت باعث نشست زمین شده و مشکلات فرونشست را به دنبال خواهند داشت.
• معدن: کار در معدن چه به روش‌های امروزی چه روش‌های قدیمی می‌تواند در صورت ریزش تونل‌ها یا ضعیف شدن خاک‌های زیری و بالایی باعث فرونشست شود.

با این حال تنها عوامل محیطی محلی نیستند که باعث ایجاد فرونشست می‌شوند. ویژگی‌های داخلی بنا نیز می‌توانند از علل انواع نشست در ساختمان باشند.

عوامل مرتبط با ساختمان که در نهایت منجر به فرونشست می‌شوند

نشست می‌تواند تقریبا برای هر نوع ملکی، در هر مکان و آب و هوایی اتفاق بیفتد. با این حال، انواع خاصی از بناها در مناطقی خاص بیشتر از بقیه در معرض خطر هستند. عواملی که می‌توانند خطر فرونشست را افزایش دهند شامل موارد زیر هستند:

• سن ساختمان: بناهای قدیمی‌تر ممکن است به خاطر گذشت زمان، نسبت به خانه‌های جدیدتر، کیفیت یا عمق پی یکسانی نداشته باشند؛ به همین خاطر بیشتر علائم نشست ساختمان را در خود نشان می‌دهند.
• پایه‌های ضعیف: اگر پی‌ریزی ساختمان (فونداسیون) قبل از ساخت آن به درستی انجام نشود، احتمال رخداد نشست بنا وجود دارد. به عنوان مثال، اگر از مواد پرکننده اشتباه استفاده شود یا این که پرکننده قبل از شروع ساختمان به درستی فشرده نشود، می‌توان علائم نشست فونداسیون را در ملک مشاهده کرد.

• آب و هوای محلی: مناطقی که مستعد خشکسالی یا سیل هستند بیشتر در معرض خطر رخ دادن این پدیده قرار دارند؛ چراکه این اتفاق می‌تواند باعث خشک شدن یا خیس شدن بیش از حد خاک شود و نشست خاک زیر ساختمان را به وجود آورد.
• نوع خاک محیط: بهتر است بدانید که خاک‌های رسی بیشتر از دیگر انواع خاک در معرض فرونشست قرار دارند و ساخت ساختمان در چنین خاکی با خطرات بیشتری همراه است.
• تاریخچه محل ساخت و ساز: مناطقی که سابقه معدن‌کاری دارند بیشتر از سایر بخش‌ها مستعد رخداد انواع نشست ساختمان هستند، حتی اگر معادن آن‌ها دیگر هیچ فعالیتی نداشته باشند.

آیا می‌توان ریسک انواع نشست ساختمان را حساب کرد؟

حتی اگر در یک ساختمان نشانه‌ای مبنی بر حرکت‌های زمین دیده نشود، در صورت وجود هرگونه سابقه فرونشست در آن منطقه، یا کاشت درختان زیاد در نزدیکی آنجا احتمال خطر فرونشست برای بنا وجود دارد. به همین خاطر معمولا قبل از انجام هر کاری، ملک نیاز به نظر کارشناسی و محاسبه احتمال ریسک فرونشست در آینده دارد. این محاسبه بر اساس مواردی مثل نوع خاک، تعداد درختان، احتمال زهکشی خراب، آب و هوای منطقه و مواردی از این قبیل انجام خواهند شد. اگر این موارد مهم یافت شوند، می‌توان آنها را به وضوح شناسایی کرده و توصیه‌هایی برای کاهش خطر فرونشست انجام داد.

بیشتر بخوانید: نبشی کشی ساختمان

آیا نشست ساختمان خطرناک است؟

فرونشست یک مسئله رایج است که می‌تواند در هر نوع ساختمانی، از خانه‌های مسکونی گرفته تا املاک تجاری رخ دهد. این پدیده به فرو رفتن تدریجی یا نشست زمین در زیر یک سازه اشاره دارد که می‌تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات مانند ترک در دیوارها، اشکال در و پنجره‌ها و کف‌های ناصاف شود. در صورت عدم رسیدگی، فرونشست می‌تواند آسیب جدی‌تری ساختار ساختمان وارد کرده و به طور جدی امنیت ساکنین را حتی با ریزش ناگهانی به خطر بیندازد.

چگونه فرونشست را اصلاح کنیم؟

فرونشست هیچ‌گاه نباید نادیده گرفته شود و باید در نزدیک‌ترین زمان ممکن اقدامات لازم را برای تعمیر آن انجام داد. متأسفانه هرچه بیشتر این پدیده را رها کنید، در نهایت هزینه تعمیرات بیشتر خواهد شد. این تعمیرات همیشه آن‌قدرها هم که انتظار دارید گران نیستند. با این حال، اگر آن را نادیده بگیرید، هزینه‌ها می‌توانند به طرز قابل‌توجهی افزایش یابند. اگر ملک شما نیاز به زیربنا داشته باشد، تعمیر آن قاعدتا پرهزینه‌تر خواهد شد.

برای اصلاح فرونشست نیز یک سری مراحل نسبتا ساده وجود دارند که عبارت‌اند از:

مرحله ۱. ارزیابی تخصصی

اولین گام در رفع فرونشست، ارزیابی کارشناسانه مشکل است. برای داشتن چنین ارزیابی بهتر است از یک مهندس سازه برای مشاهده علائم اولیه در ساختمان کمک گرفت. متاسفانه این کار می‌تواند یک پروسه طولانی‌مدت باشد؛ چراکه احتمالا نیاز است تا ماه‌ها و یا حتی سال‌ها بر روی ترک‌ها و علائم دیگر نظارت داشته باشیم. نظارت بر ترک‌ها در طول زمان به آن‌ها کمک می‌کند تا ماهیت و بزرگی مشکل بهتر شناسایی شود. بعد از ارزیابی تخصصی مهندسین می‌توانند مقرون به صرفه‌ترین راه‌حل را به صاحبان ملک توصیه کنند.

مرحله ۲. علت را مشخص کنید

گام بعدی در حل مسئله فرونشست، پرداختن به علتی است که باعث آن می‌شود. این امر گاهی همیشه ممکن نیست، مثل فرونشست معدن یا انواع خاک؛ اما در بسیاری از موارد ممکن است این علت‌یابی امکان‌پذیر باشد. توجه داشته باشید که حذف علت باعث بدتر شدن مشکل خواهد شد و ممکن است تنها کاری باشد که نیاز به انجام آن است.

برای مثال فرونشست اغلب می‌تواند با روش‌های زیر برطرف شود:

• مدیریت تعداد درختان منطقه
• حذف یا اصلاح درختان
• تعمیر لوله‌کشی‌ها و نشتی‌ها
• جلوگیری از رسیدن آب به پایه‌ها
• جلوگیری از فرسایش بیشتر زیر خاک

حذف علت فرونشست از پایه گاهی همه چیز را خراب‌تر می‌کند؛ به همین خاطر مهندس سازه باید در طی ماه‌ها علائم فرونشست را بررسی کرده، مطمئن شود که مشکل پایدار شده و دیگر بدتر نمی‌شود.

مرحله ۳. ایمن سازی مجدد ساختمان

حل کردن علت ریشه‌ای همیشه آخرین مرحله نخواهد بود. به عنوان مثال، یک زهکشی معیوب را تصور کنید که باعث فرسایش و شسته شدن خاک می‌شود و فرونشست را به دنبال دارد. حتی بعد از اینکه آن لوله ترکیده ثابت شد، شما هنوز یک خلأ دارید که نیاز به پر شدن دارد. تعمیر مجدد ساختمان می‌تواند هزینه بر باشد و حتی گاهی اوقات به این معنی است که زیربنای آن باید مورد بازسازی قرار بگیرد.

ایمن سازی ساختمان با زیرساخت

در مواردی که فرونشست شدید است، معمولا احداث زیربنا برای ساختمان به عنوان آخرین راهکار در نظر گرفته می‌شود. این کار شامل برداشتن خاک زیر هر دیوار و جایگزینی آن با یک فونداسیون پایدارتر است.
این روش ممکن است به معنای ریختن بتن جدید یا وارد کردن ستون‌های فولادی به پی‌ها برای مقاوم‌سازی باشد.
متأسفانه، احداث زیربنا یک فرایند مخرب و گران‌قیمت است؛ به همین خاطر معمولا در بدترین ساختمان‌ها نیز از زیرساخت به عنوان آخرین راه‌حل استفاده می‌شود.

اغلب اوقات، می‌توان فرونشست را بدون کم و کاستی ترمیم کرد. بر اساس آمارها هم کم‌تر از ۱۰ درصد از املاکی که از فرونشست رنج می‌برند، نیاز به زیربنایی دارند. در بیشتر موارد، علت اصلی را می‌توان اصلاح کرد و تعمیرات زیبایی انجام داد و نیازی به انجام این روش پایه‌ای و گران‌قیمت نخواهد بود. با این حال، حتی اگر انجام این کار ضروری باشد، جایگزین‌های جدیدی برای احداث زیربنا به بازار آمده است.

مرحله ۴. ترمیم آسیب‌های زیبایی

در نهایت پس از رفع عوامل محیطی و ایمن‌سازی پایه‌های ساختمان، بهتر است هر گونه آسیب ظاهری ایجاد شده در اثر فرونشست ترمیم شود. این کار شامل گچ‌کاری روی قسمت‌های ترک‌خورده، تعویض کاغذدیواری، تنظیم مجدد درها و پنجره‌ها و غیره خواهد بود.

سخن پایانی

ترک خوردن دیوارها در یک ساختمان، کج شدن بنا و یا ریختن بخشی یا قسمتی از آن همگی اتفاقاتی هستند که در اثر انواع نشست ساختمان رخ داده و امنیت یک ملک و افراد ساکن آن را تهدید می‌کنند. حتی صدایی که هنگام ریزش یک ساختمان شنیده می‌شود، در بیشتر مواقع همان صدای نشست ساختمان است. در این راهنما هم ما به معرفی این پدیده رایج اما خطرآفرین، انواع، علائم، علل رخ دادن آن و روش‌های اصلاح پرداختیم که با اطلاع از ان ها می‌توانید بهتر از قبل ایمنی خود و ملکتان را حفظ کنید.