میلگرد چیست؟
دنیای مقاطع فولادی را بدون وجود میلگرد نمی‌توان متصور شد؛ اهمیت این محصول در سازه‌های فولادی و صنایع مختلف به اندازه‌ای است که بدون وجود آن هیچ پروژه‌ای را به اتمام نمی‌توان رساند. حجم استفاده از میلگرد در سازه‌های فولادی بالاست و عوامل مختلفی در قیمت نهایی آن تاثیرگذار هستند.
یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی موجود در بازار که نقش اصلی را در تقویت بتن و سازه ایجاد می‌کند، میلگرد یا همان آرماتور است. میلگردها، دلیل اصلی افزایش استحکام بتن‌ها هستند و در مقابل نیروها و تنش‌های کششی مقاومت بالایی از خودشان نشان می‌دهند.
این مقاطع فولادی توپر، با سطح مقطع دایره ای شکل خود کاربرد بسیار زیادی در صنعت و از همه مهم‌تر ساختمان سازی پیدا کرده اند و بر اساس شکل ظاهری و خصوصیاتشان به دو دسته‌ی میلگرد ساده و میلگرد آجدار تقسیم می‌شوند که ویژگی و کاربرد هرکدام متفاوت می‌باشد.
از این رو در ادامه می‌بینیم که میلگرد ساده و آجدار چیست؟ و با انواع، ویژگی و کاربرد هر کدام از آنها آشنا می‌شویم.
میلگرد ساده چیست؟
میلگرد ساده، میلگرد A1 نام دارد و در بازار به میلگرد نرم نیز معروف است. سطح این مقطع فولادی کاملا مسطح است و آج ندارد و نسبت به میلگرد آجدار فرم پذیری بالاتری دارد. از طرفی به دلیل جنس فولاد سازنده‌ی آن، قابلیت جوشکاری میلگرد A1 بسیار بالاست. قطر استاندارد برای این محصول بین ۶ تا ۲۰۰ میلیمتر بوده و تحت استاندارد ISIRI 3132 تولید می‌شود
میلگردهای ساده در اصل، از پُرمصرف‌ترین مقاطع فولادی هستند که ویژگی‌های خاص خود را دارند و به طور کلی از نظر مقاومت، کاربرد و ویژگی با میلگردهای آجدار متفاوت هستند.
حداقل تنش تسلیم برای این نوع محصول ۲۴۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع بوده و حداقل مقاومت کششی برای آن ۳۶۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است. میلگرد ساده از لحاظ روش تولید نیز با میلگرد آجدار متفاوت است، در تولید میلگرد ساده ابتدا شمش‌های مورد نیاز بواسطه جک‌های هیدرولیکی به کوره‌هایی با حرارت ۱۱۰۰ درجه سانتی گراد وارد می‌شوند.
بعد از رسیدن شمش‌ها به دمای مورد نظر، روی رول‌ها قرار می‌گیرند و به طرف مرحله رافینگ هدایت می‌شوند تا طی سه مرحله از قطر شمش‌ها کاسته شود و به طول آنها افزوده شود. در نهایت میله تولید شده در زیر گیوتین‌های بسته بندی برش داده می‌شود.
کاربرد میلگرد ساده
میلگرد ساده بیشتر مصرف صنعتی دارد. این نوع میلگرد، برای آهنگری و تغییر شکل مناسب بوده و چون عمل جوشکاری می‌توان روی آن انجام داد به عنوان میلگرد داکتیل هم شناخته می‌شود. از کاربرد میلگرد ساده، می‌توان به ساخت پیچ و مهره و میخ و انواع اتصالات و همچنین ساخت مفتول اشاره کرد. اما نقش اصلی را در ساختمان سازی و به عنوان تقویت بتن بازی می‌کند.
میلگرد آجدار چیست؟
میلگرد آجدار در گریدهای A2، A3 و A4 تولید می‌شود و برجستگی‌هايی به صورت طولی (موازی محور ميلگرد) و يا عرضی (به هر صورتی غير از طولی) روی سطح خود دارد. آج روی سطح، باعث می‌شود بهتر در بتن قرار بگیرد و به همین دلیل نیز می‌تواند فشار بیشتری را نسبت به میلگرد ساده تحمل کند و نیروی برشی را افزایش دهد.
میلگرد آجدار از قطر ۶، ۸، ۱۰ تا ۵۰ میلی متر وجود دارد که معمولا میلگرد آجدار با قطر 6 تا 12 را در ساخت خاموت و میلگرد آجدار قطر 10 تا 50 را برای ساخت تیرها، ستون ها، دال و غیره استفاده می‌کنند. میلگرد آجدار را براساس شکل ظاهری به سه دسته مرکب، دوکی و یکنواخت تقسیم می‌کنند که در بازار به نام‌های میلگرد آجدار جناغی، میلگرد آجدار مارپیچ و میلگرد آجدار مرکب نیز خوانده می‌شوند.
این میلگردها با فرآیند نورد گرم تولید می‌شوند. فرآیند تولید میلگرد آجدار به این صورت است که شمش‌های فولادی در کوره‌ها با حرارت 1100 درجه سانتی‌گراد به حالت مذاب در آمده و سپس طی سه مرحله با اعمال فشار و کشش، فولاد به قطر استاندارد در می‌آیند. بعد از تمام شدن مرحله‌ی نورد نوبت به آج دهی می‌رسد. آج‌زنی فولادهای A2 در همان مرحله نورد انجام می‌گیرد، ولی فولادهای A3 و A4 بعد از خنک شدن و قرار گرفتن در دمای معمولی آج‌دهی می‌شوند.
کاربرد میلگرد آجدار
میلگرد آجدار خود به سه نوع A2، A3 و A4 دسته بندی می‌شود که هر کدام ویژگی و خصوصیات خود را دارد. از نوع A2 در مواقعی استفاده می‌شود که شکل پذیری این محصول بتواند مفید باشد، مثل تیر و ستون و دیوار برشی. اما به دلیل مقاومت بسیار بالای میلگرد A2، A3 هر دو در فوندانسیون کاربرد ویژه‌ای دارند و معمولا در پی ، میلگرد طولی از نوع A3 و میلگرد عرضی از نوع A2 می باشد. توجه داشته باشید که از میلگرد A3 به دلیل ترد بودن و عدم شکل پذیری به هیچ عنوان در جاهایی که المان هایی که بایستی در برابر زلزله مقاومت داشته و شکل پذیری بالایی داشته باشند مانند تیر، ستون، دیوار برشی، تیرچه و دال استفاده نکنید. همچنین میلگرد A4 در ساختمان سازی به کار نمی‌رود و مختص کارهای سنگین است.
تفاوت میلگرد ساده و آجدار
میلگردها عضو جدانشدنی صنعت ساختمان‌سازی هستند. حجم استفاده از این محصول به قدری بالاست که می‌توان گفت قیمت این محصول یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت نهایی مسکن است.
تا اینجا با میلگرد ساده و آجدار و انواع آنها و ویژگی و کاربرد انواع میلگرد در ساختمان آشنا شدیم و در ادامه می‌خواهیم دو نوع ساده و آجدار را با هم مقایسه کنیم و تفاوت‌هایشان را بر اساس شکل و ظاهر و انواع سایز میلگرد، جنس ویژگی و کاربرد بررسی کنیم:
هر دو میلگرد به راحتی از روی شکل ظاهریشان قابل شناسایی هستند. میلگرد ساده سطح صاف و یکدستی دارد، اما انواع میلگرد آجدار روی سطح خود آج و شیار دارد و سطح آن یکنواخت نمی‌باشد. از طرف دیگر ابعاد میلگردها نیز با هم متفاوت است. انواع میلگرد آجدار در سایزهای 5.5 تا 40 میلیمتر و انواع میلگرد ساده در سایزهای 5.5 تا 20 میلیمتر تولید می‌شوند.
درست است که میلگرد را با نام مقطع فولادی می‌شناسیم، اما میلگردها از متریال‌های مختلفی تولید می‌شوند و به همین علت هم از آنها با توجه به خصوصیات و کاربردشان در مکان‌های مختلفی باید استفاده شود.
