میزان تحمل بار لوله داربست

تحمل وزن لوله داربست از موارد مهمی است که باید در هنگام استفاده از این سازه موقت در نظر گرفت. اگردر ساخت و ساز، داربست نتواند وزن بارهای مختلف را تحمل کند، خسارات مالی زیاد و حتی جانی ایجاد می‌شود. در این مقاله قصد داریم به فاکتورهای تأثیرگذار بر تحمل بار لوله داربست ، فرمول محاسبه آن و میزان تحمل بار در هر مترمربع در داربست سبک ‌و سنگین بپردازیم. با آهن آپ همراه باشید تا اطلاعات جامعی در این زمینه در اختیار شما قرار دهیم.

تحمل بار لوله داربست

تحمل بار لوله داربست یا ظرفیت بار نامی ، یکی از جنبه‌های مهم در طراحی و استفاده از این سازه موقت و مهم است. تحمل بار لوله داربست به حداکثر ظرفیت تحمل وزن آن گفته می‌شود که در صورت وارد شدن، داربست ایمنی خود را حفظ کند و بدون تغییر شکل باقی بماند. این عامل تعیین‌کننده توانایی داربست در تحمل وزن و فشار ناشی از بارهای مختلف، از جمله کارگران، تجهیزات و مصالح ساختمانی است. آگاهی از این فاکتور و رعایت نکات مربوط به ایمنی داربست در نصب و استفاده از داربست می‌تواند از حوادث ناگوار جلوگیری، ایمنی کارگران را فراهم کند و درنهایت مانع هدررفت زمان و سرمایه شود.

همچنین انتخاب دقیق لوله، بست و رابط داربست بسیار اهمیت دارد؛ چرا که کیفیت این قطعات، به طور مستقیم بر میزان تحمل بار تأثیرگذار است. اگر در حال بررسی قیمت بست داربست یا قیمت رابط داربست هستید، پیشنهاد می‌کنیم پیش از خرید، مشخصات فنی و کاربرد آن‌ها را در پروژه خود بررسی کنید.

روش محاسبه میزان تحمل بار لوله داربست

محاسبه میزان تحمل بار لوله داربست از مهم‌ترین مراحل طراحی و استفاده ایمن در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی است.  برای این کار ابتدا باید مشخصات فیزیکی لوله شامل قطر، ضخامت جداره و جنس فولاد آن مشخص شود. سپس با استفاده از استانداردهای مهندسی و فرمول‌های محاسبه فشار محوری و خمشی، میزان بار قابل‌تحمل هر لوله تعیین می‌شود. علاوه بر این، طول مؤثر لوله، نوع اتصالات و شرایط نصب نیز بر ظرفیت بارگذاری تأثیرگذار است. رعایت این محاسبات، علاوه بر جلوگیری از حوادث، عمر مفید داربست را افزایش می‌دهد و امنیت کارگران را تضمین می‌کند.

این جدول نمونه‌ای از میزان بار قابل‌تحمل لوله‌های داربست است و برای محاسبه دقیق‌تر، باید شرایط واقعی پروژه و استانداردهای ملی و بین‌المللی مدنظر قرار گیرد.

عوامل مؤثر بر ظرفیت باربری لوله داربست

ظرفیت باربری لوله داربست به عوامل متعددی بستگی دارد. این عوامل عبارت‌اند از:

1. بار مرده داربست

بار مرده که به عنوان بار دائمی و استاتیک هم شناخته می‌شود، شامل وزن خود داربست و دیگر تجهیزاتی است که آن را تشکیل می‌دهند. این بار شامل اجزای ساختاری، سکوها، ورق داربست، کابل‌های تعلیق و… است. در محاسبه بار مرده، باید وزن تمامی این اجزا به دقت در نظر گرفته شوند.

2. بار زنده یا موقت

بار زنده یا داینامیک، همان بار پویا و درحال تغییر است که شامل بار افراد و مصالحی است که به طور موقت روی داربست قرار می‌گیرند.

علاوه بر بار زنده و بار مرده، بارهای دیگری نیز بر داربست وارد می‌شود. به طور مثال بارهایی مانند تخته یا ورقه، طناب‌های سکو، سیم‌ها و اتصالات و نرده‌های محافظ از جمله بارهای محیطی‌اند. همچنین باد، باران، برف و یخ بر داربست اثرگذارند. قراردادن و برداشتن ناگهانی بار هم می‌تواند بر تحمل وزن داربست اثر داشته باشد.

3. ضخامت و قطر لوله

ضخامت و قطر لوله داربست بر تحمل بار تأثیر می‌گذارد و این عدد هرچه بالاتر و بیشتر باشد، تحمل بار لوله داربست نیز بیشتر خواهد بود. سایز لوله داربست به اینچ معمولاً یکی از معیارهای اصلی انتخاب این لوله‌ها است و استاندارد رایج آن ۱.۵ یا ۲ اینچ می‌باشد. قطر استاندارد لوله داربستی به طور معمول 48.3 میلی‌متر است. همچنین متداول ترین ضخامت برای لوله داربستی، ضخامت 2 و 2.5 میلی متر است.

افزون بر این عوامل، موارد دیگری مانند جنس لوله و سطح زمین در ظرفیت باربری داربست تاثیرگذار هستند. به دلیل اهمیت تحمل وزن، جنس لوله داربست معمولاً فولادی انتخاب می‌شود؛ زیرا ظرفیت بالاتری در تحمل وزن دارد. تراز بودن زمین از موارد مهمی است که می‌تواند این ظرفیت را تحت تأثیر قرار دهد. چیدمان و اتصال لوله‌ها، نگه‌داری و بازرسی مداوم از دیگر موارد مهمی هستند که باید به آن‌ها توجه شوند.. در هر پروژه‌ای، ارزیابی دقیق تحمل بار لوله داربست و رعایت استانداردهای ایمنی برای جلوگیری از حوادث احتمالی ضروری است.

Factors Influencing Load Capacity:

Material Composition: The strength and durability of the materials used in scaffolding construction, such as steel or aluminum, significantly influence its load-bearing capacity.

Design and Configuration: The architectural design of the scaffolding, including its setup (e.g., single or double tier, cantilever, suspended) and the spacing between components, affects its ability to distribute and bear weight.

Condition and Maintenance: Regular maintenance and the condition of the scaffolding materials also play a vital role. Wear and tear, rust, or damage can reduce the structure’s load capacity over time.

عوامل مؤثر بر ظرفیت باربری :

ترکیب مواد: استحکام و دوام موادی که در ساخت داربست به کار می‌روند، مانند فولاد یا آلومینیوم، تأثیر قابل‌توجهی بر ظرفیت باربری آن دارند. 

طراحی و پیکربندی: طراحی معماری داربست، از جمله نحوه چیدمان آن (مانند تک‌طبقه، دوطبقه، کنسولی یا معلق) و فاصله بین اجزا، بر توانایی آن در توزیع و تحمل وزن تأثیر می‌گذارد. 

شرایط و نگهداری: نگهداری منظم و وضعیت مواد داربست نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. فرسودگی، زنگ‌زدگی یا آسیب‌دیدگی می‌تواند به مرور زمان ظرفیت باربری سازه را کاهش دهد.

primesteeltech

فرمول محاسبه تحمل بار لوله داربست

محاسبه تحمل بار لوله داربست کمک می‌کند تا ضمن محاسبه بار زنده و مرده، از انباشتگی بار و تجهیزات روی لوله داربست جلوگیری شود. برای محاسبه ظرفیت باربری لوله داربست باید به عوامل متعددی مانند قطر لوله، ضخامت دیواره مقطع، جنس آن، ابعاد داربست، شرایط بارگذاری و نوع اتصالات استفاده‌شده توجه کرد. در نهایت تحمل وزن لوله داربست طی مراحل زیر محاسبه می‌شود:

طبق تعریف بار مرده، برای محاسبه آن باید وزن هر بخش به طور جداگانه تعیین و با هم جمع شوند تا وزن کلی بار مرده به دست آید. به طور مثال اگر تعداد لوله داربستی 20 عدد باشد که وزن هر کدام 15 کیلوگرم است، مجموع وزن لوله های داربست 300 کیلوگرم می شود. همچنین اگر تعداد تخته های استفاده شده 5 عدد و وزن هرکدام 10 کیلوگرم باشد، وزن نهایی 50 کیلو گرم می شود. در نتیجه بار مرده از فرمول زیر محاسبه می شود:

محاسبه بار مرده (DL)

مجموع وزن لوله‌ها + مجموع وزن تخته‌ها = بار مرده

کیلوگرم 350 = 300 + 50

محاسبه بار زنده (UDL)

پس از محاسبه بار مرده، بار زنده را محاسبه می‌کنیم. این بار که ناشی از تجهیزات، مصالح و کارگران است، همانند بار مرده، با جمع تقریبی اعداد به دست می‌آید. برای مثال اگر 4 کارگر با میانگین وزن 70 کیلوگرم داشته باشیم، مجموع وزن آن ها 280 کیلکوگرم می شود. در ادامه اگر وزن تجهیزات را به فرض 150 کیلوگرم در نظر بگیریم، بار زنده از طریق فرمول زیر تعیین می شود:

مجموع وزن کارگران + مجموع وزن مصالح و تجهیزات = بار زنده

کیلوگرم 430 = 280+ 150

محاسبه ظرفیت نهایی بار لوله داربست

پس از محاسبه بار مرده و زنده، اعداد به دست آمده را برای محاسبه ظرفیت نهایی داربست در فرمول زیر جای‌گذاری می‌کنیم:

بار زنده*4+ بارمرده = ظرفیت نهایی بار لوله داربست

داربست باید چهار برابر بار زنده موردنظر را تحمل کند؛ به همین خاطر این بار در 4 ضرب و سپس نتیجه با بار مرده جمع می‌شود. طبق مثال‌های بار مرده و زنده، اگر بار زنده برابر با 430 کیگلوگرم و بار مرده برابر با 350 کیلوگرم باشد، ظرفیت نهایی بار برابر می شود با:

کیلوگرم 2070 =430*4 +350

میزان تحمل بار در هر مترمربع در داربست‌های سبک و سنگین

میزان تحمل بار لوله داربست به نوع آن بستگی دارد. لوله‌ داربست در دو نوع سبک و سنگین در بازار موجود است که با توجه به نوع پروژه و شرایط مختلف، کاربری متفاوتی دارند.

میزان تحمل بار داربست‌ سبک

داربست سبک یا داربست ساختمانی به علت وزن کم به راحتی قابل حمل‌اند. قطر این لوله 48 میلی‌متر است و با ضخامت 2 میلی‌متر ساخته می‌شود. به دلیل امکان جابه‌جایی آسان، گزینه مناسبی برای پروژه‌های کوچک و موقت مانند نصب نما، نقاشی ساختمان، تعمیرات داخلی، نمایشگاه‌ها و رویدادهای خاص به شمار می‌رود. ابعاد کوچک‌تری دارد و از اتصالات ساده‌تری جهت نصب و جداسازی در آن استفاده می‌شود. اگر در حال بررسی قیمت لوله داربست 14 کیلویی هستید، این نوع لوله‌ها معمولاً در دسته داربست‌های سبک قرار می‌گیرند و انتخابی مناسب برای پروژه‌هایی با حجم کاری کمتر محسوب می‌شوند.

میزان تحمل بار داربست های سبک بین 150 تا 200 کیلوگرم در هر متر مربع است. بسته به کیفیت مصالح، طراحی و شرایط نصب، این میزان ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، اگر کیفیت مصالح بالا باشند و داربست به درستی نصب شود، بار بیشتری را می تواند تحمل کند. همچنین، بارهای متحرک مانند تجهیزات و کارگران بهتر است به طور یکنواخت روی داربست قرار بگیرند تا از بروز خطرات احتمالی جلوگیری شود.

میزان تحمل بار داربست سنگین

داربست‌ سنگین که با نام داربست صنعتی هم شناخته می‌شود، ساختار محکم‌تری نسبت به نوع سبک دارد. قطر لوله داربست سنگین 63 میلی‌متر و ضخامت آن بین 3 تا 5 میلی‌متراست. این داربست برای پروژه‌های بزرگ مانند صنایع نفت و گاز، پروژه‌های ساختمانی بزرگ، ساخت و تعمیرات جاده‌ها و تونل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع داربست‌ها معمولاً از لوله‌های سنگین‌تر مانند مدل‌های ۱۷ کیلویی استفاده می‌شود. بررسی قیمت لوله داربست ۱۷ کیلویی در کنار نوع بست داربست که برای تحمل فشار بالا طراحی شده‌اند، می‌تواند تصمیم‌گیری شما را دقیق‌تر کند.

میزان تحمل بار لوله داربست سنگین بین 300 تا 500 کیلوگرم در هر متر مربع است؛ البته این میزان ممکن است با توجه به کیفیت مواد اولیه و شرایط محیطی تغییر کند. در برخی موارد، با استفاده از تقویت‌کننده‌ها و طراحی‌های خاص، این میزان می‌تواند حتی بیشتر از 500 کیلوگرم نیز باشد.ضخامت بیشتر لوله‌ها به این معناست که توانایی تحمل بار لوله داربست سنگین بالاتر است.

چگونه می‌توان ظرفیت باربری لوله داربست را افزایش داد؟

افزایش ظرفیت باربری لوله داربست برای حفظ ایمنی و پایداری سازه اهمیت بالایی دارد. با رعایت استانداردهای نصب و انتخاب صحیح لوله و اتصالات، می‌توان عملکرد داربست را در تحمل بارهای مختلف به طور چشمگیری بهبود داد.

• مهاربندی مضاعف:  افزودن مهاربندهای مورب و افقی باعث کاهش طول آزاد لوله‌ها شده و مقاومت آن‌ها در برابر کمانش افزایش می‌یابد.
• کیفیت اتصالات : استفاده از بست‌های داربست  استاندارد و سفت شده، اطمینان می‌دهد که بارها به طور یکنواخت بین اعضا منتقل شوند.
• زیرسازی استاندارد : نصب بیس‌پلیت‌ها و شالوده مقاوم، توزیع بار روی زمین را یکنواخت کرده و از نشست ناهمگون جلوگیری می‌کند.
• انتخاب لوله مناسب:  استفاده از لوله‌هایی با قطر یا ضخامت دیواره بیشتر، مقاومت ذاتی لوله در برابر تنش‌های وارده را افزایش می‌دهد.
• نصب عمودی دقیق: اطمینان از عمود بودن کامل لوله‌ها از ایجاد بار برون‌مرکز و تنش‌های خمشی مخرب جلوگیری می‌کند.
• توزیع یکنواخت بار : جلوگیری از تمرکز وزن در یک نقطه و پخش بارها باعث افزایش ظرفیت کل داربست می‌شود.

نکاتی که باید در هنگام انتخاب ظرفیت تحمل بار لوله داربست در نظر داشته باشید

انتخاب ظرفیت تحمل بار مناسب برای لوله‌های داربست یکی از مهم‌ترین اقدامات برای حفظ ایمنی و پایداری سازه است. تعیین درست ظرفیت باعث جلوگیری از خطرات ناشی از کمانش، شکست یا نشست ناهمگون داربست می‌شود. هنگام انتخاب ظرفیت باربری، باید چند فاکتور کلیدی را مدنظر قرارداد تا عملکرد داربست بهینه و ایمن باشد.

• وزن و نوع بارگذاری : میزان و نوع بارهای وارده محوری، جانبی، تجهیزات و مصالح باید دقیق مشخص شود تا لوله‌ها در شرایط واقعی مقاومت کافی داشته باشند.
• طول آزاد لوله‌ها : طول آزاد یا فاصله بین مهاربندی‌ها نقش مهمی در کاهش کمانش و افزایش ظرفیت باربری دارد.
• قطر و ضخامت لوله:  لوله‌های با قطر و ضخامت دیواره بیشتر، تحمل بار بالاتری دارند و مقاومت آن‌ها در برابر تنش‌های خمشی و محوری بیشتر است.
• کیفیت و نوع اتصالات : بست‌ها و کوپلرهای استاندارد باعث انتقال یکنواخت بار و جلوگیری از نقطه‌ضعف در داربست می‌شوند.
• شرایط نصب و زیرسازی : نصب صحیح و استفاده از بیس پلیت یا شالوده مقاوم، توزیع یکنواخت بار را تضمین می‌کند و از نشست ناهمگون جلوگیری می‌کند.
• محیط و شرایط جانبی:  عوامل محیطی مانند رطوبت، زنگ‌زدگی و دما می‌توانند بر ظرفیت باربری لوله‌ها تأثیر بگذارند و باید در محاسبات لحاظ شوند.
• استانداردهای ملی و بین‌المللی : رعایت استانداردهای معتبر، مطمئن‌ترین راه برای تعیین ظرفیت باربری واقعی و ایمن است.

سخن پایانی:

ما در این مقاله یکی از کلیدی‌ترین نکات مربوط به لوله داربست را بررسی کردیم. با توجه به اطلاعات ارائه شده، انتخاب لوله‌های داربستی باکیفیت، نقش به سزایی در تحمل بار لوله داربست و در نهایت افزایش ایمنی پروژه‌های ساختمانی دارند. یکی از انواع لوله داربستی باکیفیت موجود در بازار آهن ایران، لوله داربست اصفهان است.شما می‌توانید در آهن آپ، قیمت لوله داربست را بررسی و خرید خود را نهایی کنید.

سوالات متداول