وزن لوله گاز فاکتور مهمی در انتخاب، خرید و قیمت لوله گاز و همچنین اجرای شبکههای گازرسانی است. زیرا وزن هر شاخه لوله میتواند روی هزینه حملونقل، نصب، مقاومت، ایمنی و حتی سرعت اجرای پروژه تأثیر بگذارد.
بعلاوه در پروژههای خانگی و صنعتی، از لولههای سایز کوچک مانند لوله گاز 1/2 تا سایزهای بزرگتر مثل لوله گاز ۱ اینچ، همگی بر اساس استانداردهای مشخصی تولید میشوند و مهندسان برای طراحی اصولی شبکه گاز، همیشه از جدول وزن لوله گاز استفاده میکنند تا محاسبات دقیقتری داشته باشند. در مقاله پیش رو سعی داریم درباره جدول وزن لوله گازی، فرمول استاندارد محاسبه و عوامل موثر بر وزن لوله گاز صحبت کنیم.
جدول لوله گاز با ارائه مقادیر استاندارد وزن بر اساس قطر اسمی، ضخامت جداره و طول مؤثر لوله، امکان محاسبه دقیق وزن انواع لولههای فولادی را برای مهندسان، ناظران، مجریان و خریداران فراهم میسازد.
دسترسی به وزن دقیق لوله گاز، اهمیت بسیار بالایی دارد؛ زیرا کوچکترین اختلاف وزنی میتواند بر قیمت نهایی، بار مرده سازه، سهولت نصب و حتی تناسب لوله با استانداردهای فشار کار تأثیر بگذارد.
به همین دلیل، استفاده از جدول وزن لوله گاز یکی از اصلیترین مبانی در محاسبه آنلاین وزن لوله، تهیه پیشفاکتور دقیق، کنترل کیفیت و مدیریت هزینههای پروژه محسوب میشود.
در ادامه میتوانید جدول کامل وزن لوله گاز سپاهان و کچو را مشاهده کرده و از آن در محاسبات تخصصی پروژه خود بهره ببرید.
| وزن یکمتر طول(کیلوگرم) | وزن هر شاخه ۶ متری (کیلوگرم) | تعداد شاخه در هر بندل | وزن بندل (کیلوگرم) | وزن یکمتر طول (کیلوگرم) | ضخامت (میلی متر) | قطر خارجی (میلی متر) | اندازه اسمی( اینچ) |
| 1/28 | 7/68 | 169 | 1298 | 1/28 | 2/8 | 21/3 | 1/2 |
| 1/7 | 10/2 | 127 | 1295 | 1/7 | 2/9 | 26/7 | 3/4 |
| 2/51 | 15/06 | 61 | 919 | 2/51 | 3/4 | 33/4 | 1 |
| 3/33 | 20/58 | 61 | 1255 | 3/43 | 3/6 | 42/2 | 1 1/4 |
| 4/07 | 24/42 | 61 | 1490 | 4/07 | 3/7 | 48/3 | 1 1/2 |
| 5/42 | 32/52 | 37 | 1203 | 5/42 | 3/9 | 60/3 | 2 |
| 6/81 | 40/86 | 37 | 1512 | 6/81 | 4 | 73 | 1/2 2 |
| 8/37 | 50/22 | 19 | 954 | 8/37 | 4 | 88/9 | 3 |
| 10/58 | 63/48 | 19 | 1206 | 10/58 | 4/4 | 101/6 | 1/2 3 |
| 11/92 | 71/52 | 19 | 1359 | 11/92 | 4/4 | 114/3 | 4 |
| 16/19 | 97/14 | 11 | 1069 | 16/19 | 4/8 | 141/3 | 5 |
| اندازه اسمی (in) | قطر خارجی (mm) | ضخامت (mm) | وزن یک متر طول (kg) | وزن هر شاخه ۶ متری (kg) | تعداد شاخه در هر بندل | وزن بندل (kg) |
| 1/2 | 21.3 | 2.65 | 1.22 | 7.32 | 169 | 1237 |
| 3/4 | 26.9 | 2.65 | 1.58 | 9.48 | 127 | 1204 |
| 1 | 33.7 | 3.25 | 2.44 | 14.64 | 61 | 893 |
| 1/4 1 | 42.4 | 3.25 | 3.14 | 18.84 | 61 | 1149 |
| 1/2 1 | 48.3 | 3.25 | 3.61 | 21.66 | 61 | 1321 |
| 2 | 60.3 | 3.65 | 5.1 | 30.6 | 37 | 1132 |
| 1/2 2 | 76.1 | 3.65 | 6.51 | 39.06 | 37 | 1445 |
| 3 | 88.9 | 4.05 | 8.47 | 50.82 | 19 | 966 |
| 4 | 114.3 | 4.5 | 12.1 | 72.6 | 19 | 1379 |
| 5 | 139.7 | 4.85 | 16.2 | 97.2 | 11 | 1069 |
| 6 | 165.1 | 4.85 | 19.2 | 115.2 | 7 | 806 |
| وزن لوله (کیلوگرم بر متر) | ضخامت (میلی متر) | قطر بیرونی (میلی متر) | سایز (میلی متر) |
| 1.21 | 6/2 | 21.3 | 1/2 |
| 1.7 | 9/2 | 26.7 | 3/4 |
| 2.51 | 4/3 | 33.7 | 1 |
| 3.43 | 6/3 | 42.4 | 1/4 1 |
| 4.07 | 7/3 | 48.3 | 1/2 1 |
| 5.03 | 6/3 | 60.3 | 2 |
| 6.16 | 6/3 | 73 | 1/2 2 |
| 57/8 | 4 | 88.9 | 3 |
| وزن لوله (کیلوگرم بر متر) | ضخامت (میلی متر) | قطر بیرونی (میلی متر) | سایز (میلی متر) |
| 1.21 | 2.6 | 21.3 | 1/2 |
| 1.56 | 2.6 | 26.9 | 3/4 |
| 2.41 | 3.2 | 33.7 | 1 |
| 3.1 | 3.2 | 42.4 | 1/4 1 |
| 3.56 | 3.2 | 48.3 | 1/2 1 |
| 5.03 | 3.6 | 60.3 | 2 |
| 6.42 | 3.6 | 76.1 | 1/2 2 |
| 8.36 | 4 | 88.9 | 3 |
وزن لوله گازي تحت تأثیر عوامل مهم زیر قرار دارد:
1. قطر خارجی لوله
هرچه قطر لوله بزرگتر باشد، سطح مقطع فلز بیشتر شده و وزن نهایی افزایش پیدا میکند. در لولههای گاز، قطر تأثیر مستقیم و قابلتوجهی بر وزن دارد.
2. ضخامت جداره
ضخامت لوله مهمترین عامل افزایش وزن است؛ چون با ضخیمتر شدن جداره، حجم و میزان فولاد مصرفی بیشتر میشود. اختلاف چند دهم میلیمتر ضخامت میتواند چند کیلوگرم اختلاف وزن ایجاد کند.
3. جنس و چگالی فولاد
فولادهای مختلف چگالی متفاوتی دارند و همین موضوع باعث تغییر وزن میشود. لولههای گالوانیزه، آلیاژی و کربنی میتوانند وزنهای متفاوتی داشته باشند.
4. استاندارد ساخت
هر استاندارد ضخامت و ابعاد متفاوتی تعیین میکند و همین موضوع مستقیماً وزن را تغییر میدهد. برای مثال DIN 2441 سنگینتر از DIN 2440 است.
5. طول لوله
وزن بر اساس واحد «کیلوگرم بر متر» محاسبه میشود، بنابراین هرچه طول بیشتر باشد، وزن کل نیز افزایش خواهد یافت. طول شاخههای ۶ متری لوله گاز رایجترین اندازه در بازار است.
6. روش تولید (درزدار یا مانیسمان)
لولههای مانیسمان معمولاً به دلیل فرآیند تولید یکپارچه و ضخامت بیشتر، وزن بیشتری دارند. در مقابل، لولههای درزدار سبکتر و اقتصادیتر هستند.
7. نوع پوشش
پوششهای مختلف نظیر گالوانیزه، اپوکسی و رنگ از چند گرم تا چندصد گرم به وزن هر متر لوله اضافه میکنند. در پروژههای بزرگ این اختلاف وزن بسیار قابلتوجه است.
8. تلورانسهای تولید
کارخانهها معمولاً تلورانسهای ۳ تا ۵ درصدی در ضخامت و وزن دارند که باعث تفاوت عددی بین وزن واقعی و وزن تئوری میشود. این تلورانس هنگام خرید و محاسبات باید در نظر گرفته شود.

محاسبه وزن لوله گاز یکی از مراحل کلیدی در طراحی، انتخاب و اجرای سیستم های انتقال گاز در پروژه های صنعتی، ساختمانی و تأسیساتی است. وزن دقیق لوله گاز نه تنها در برآورد هزینه ها و برنامه ریزی حمل و نقل اهمیت دارد، بلکه در تحلیل استحکام، مقاومت در برابر فشار و ایمنی شبکه گازرسانی نیز نقش تعیینکنندهای ایفا میکند.
لوله های گاز معمولاً از جنس فولاد API، مانیسمان یا لوله های درزدار تولید میشوند و هر کدام دارای استانداردهای وزنی و ضخامت های مختلف هستند. به همین دلیل، محاسبه وزن باید بر اساس قطر خارجی (OD)، ضخامت جداره، طول لوله و چگالی فولاد انجام شود تا نتیجه نهایی دقیق و قابل اتکا باشد.
The dimensions required for pipe weight calculation include the pipe’s outer diameter, length, and wall thickness. Additionally, knowing the material’s specific density is essential. These measurements are generally calculated in millimeters (mm). Pipe weight calculations are used to create pipe weight tables.
ابعادی که برای محاسبه وزن لوله موردنیاز هستند شامل قطر بیرونی لوله، طول لوله و ضخامت دیواره آن میشود. علاوه بر این، دانستن چگالی مخصوص ماده نیز ضروری است. این اندازهگیریها معمولاً بر حسب میلیمتر (mm) محاسبه میشوند. محاسبات وزن لوله برای تهیه جدولهای وزن لوله مورد استفاده قرار میگیرد.
پرکاربردترین و دقیقترین روش محاسبه وزن لوله، استفاده از فرمول زیر است:

مثال: محاسبه وزن لوله گاز با 1/2 اینچ، با قطر خارجی 21/3 میلی متر و ضخامت جداره 2/6 میلی متر، 6 متری به شرح زیر است:
1- اختلاف قطر و ضخامت
18.7= ۲۱.۳− ۲.۶
2-ضرب در ضخامت
۴۸.۶۲= ۱۸.۷× ۲.۶
3-ضرب در ثابت فولاد
۱.۱۹۸۹≈ ۴۸.۶۲× ۰.۰۲۴۶۶
4-نتیجه نهایی
۱.۲۰ کیلوگرم بر متر ≈ وزن هر متر لوله
برای محاسبه شاخه 6 متری باید عدد 1.2 را در عدد 6 ضرب کرد:
7.2 = 6 × 1.2
لوله گاز ۱ اینچ یکی از پرمصرفترین سایزها در پروژههای گازرسانی شهری و صنعتی است. وزن مناسب این مدل لوله گاز باعث شده است که از آن برای موارد زیر استفاده شود:
سایز 1/2 اینچ کوچکترین و پرکاربردترین لوله گاز در خطوط داخلی ساختمان است. به دلیل وزن پایین و نصب سریع، برای وزن لوله گاز خانگی بهینهترین انتخاب محسوب میشود. همچنین در مراحل جوشکاری لوله گاز نیز به دلیل قطر کم و سهولت در اتصال، کاربرد فراوانی دارد. از این مدل لوله برای مسیرهای کوتاه، اتصالات متعدد و لولهکشیهای آپارتمانی استفاده میشود.
تولید لولههای گاز باید مطابق استانداردهای ملی و بینالمللی انجام شود تا ایمنی، دوام، مقاومت در برابر فشار، خوردگی و کیفیت اتصال در شبکههای انتقال گاز شهری و صنعتی تضمین شود.
1) استاندارد API
مهمترین استاندارد مورد استفاده در تولید استاندارد (API) است که یکی از شناخته شدهترین استانداردها برای لولههای انتقال نفت و گاز محسوب می شود. رایج ترین آن استاندارد API 5L است که لوله گاز توکار سپاهان براساس آن تولید می شود. دیگر مشخصات این استاندارد عبارتند از:
2) استاندارد ISO
استانداردهای بینالمللی در حوزه لولهکشی گاز
3) استانداردهای ملی ایران
برای بازار ایران و پروژههای داخلی

برای اینکه لوله گاز مناسبی انتخاب کنید، حتماً نکات زیر را در نظر بگیرید:
انتخاب لوله گاز ، تنها به قطر و ضخامت محدود نمیشود؛ وزن لوله گاز یکی از کلیدیترین معیارهایی است که بر قیمت نهایی، ایمنی شبکه، دوام در برابر فشار، سهولت نصب و حتی سرعت اجرای پروژه اثر مستقیم دارد. آشنایی با جدول وزن لوله گاز، فرمول استاندارد محاسبه وزن و شناخت استانداردهای تولید نیز به مهندسان، ناظران و خریداران کمک میکند تا تصمیمی دقیق، اقتصادی و کاملاً ایمن اتخاذ کنند.
چه قصد طراحی یک شبکه گازرسانی بزرگ صنعتی را داشته باشید و چه اجرای یک لولهکشی خانگی ساده، توجه به وزن لوله گاز و استفاده از جدول وزنی معتبر، مسیر شما را برای دستیابی به یک پروژه ایمن، مقرونبهصرفه و استاندارد هموار میکند.
وزن لوله گاز بر هزینه حملونقل، نصب، مقاومت، ایمنی و سرعت اجرای پروژه تأثیر مستقیم دارد.
قطر خارجی، ضخامت جداره، جنس فولاد، استاندارد ساخت، طول لوله، روش تولید، نوع پوشش و تلورانس تولید بر روی وزن لوله گازی اثر می گذارند.
برای طراحی شبکه، برآورد مصالح، کنترل کیفیت، مدیریت هزینهها و تهیه پیشفاکتور دقیق استفاده میشود.
وزن لوله گاز باید با استاندارد ملی همخوانی داشته باشد، بسیار کم یا بیش از حد نباشد و هر شاخه قبل از تحویل بررسی شود.
هیچ دیدگاهی ثبت نشده است