ایمنی داربست در ساختمانسازی از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع استفاده صحیح از داربست نهتنها باعث افزایش بهرهوری میشود، بلکه ایمنی کارگران را نیز تضمین میکند. کار بر روی داربست در ارتفاع، به دلیل شرایط خاص خود، خطراتی را به دنبال دارد که باید به دقت مدیریت و کنترل شوند تا از بروز حوادث جلوگیری شود. در این مقاله، به بررسی روشها و نکات کلیدی ایمنی داربست پرداخته و به شما کمک خواهیم کرد تا با آگاهی بیشتر، کار بر روی داربستها را به شکل ایمنتری انجام دهید. با ما همراه باشید تا توضیحات جامع و کاملی را در زمینه ایمنی داربستبندی در اختیار شما قرار دهیم.
ایمنی داربست یکی از اصول پایهای است که باید در هر مرحله از نصب و استفاده به دقت رعایت شود تا خطرات احتمالی برای کارگران به حداقل برسد. آموزش ایمنی داربستبندی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا آگاهی و مهارتهای لازم برای نصب صحیح داربست و استفاده از آن میتواند جان افراد را از خطرات جدی محافظت کند. با آموزش صحیح و رعایت اصول ایمنی، میتوان اطمینان حاصل کرد که داربستها به طور کامل عملکردی ایمن خواهند داشت و شرایط کاری در محیطهای بلندمرتبه به شکلی مطمئن و بدون خطر خواهد بود.
بیشتر بخوانید : اگر به دنبال قیمت لوله داربست ۱۷ کیلویی و همچنین قیمت لوله داربست ۱۴ کیلویی هستید، در اینجا میتوانید به جزییات آن دسترسی پیدا کنید.
اصول و استانداردهای ایمنی در داربستبندی اهمیت بالایی دارند. از این رو رعایت آنها میتواند جان کارگران را در برابر خطرات احتمالی حفظ کند. ایمنی داربستبندی تنها به استفاده از تجهیزات مناسب محدود نمیشود، بلکه باید نکات ایمنی داربست که در زیر آمده است نیز رعایت شود:
با آموزشهای مناسب و رعایت این اصول، میتوان از بروز حوادثی مانند سقوط یا واژگونی داربست جلوگیری کرد و محیط کاری ایمنتری برای همه فراهم کرد. همچنین ایمنی داربست بهطور مستقیم به مشخصات فنی لوله داربست بستگی دارد؛ هرچه لولهها از نظر ضخامت، قطر، جنس و تحمل وزن استانداردتر باشند، استحکام و پایداری داربست بیشتر میشود. استفاده از لولههای با کیفیت، خطر سقوط، لرزش و شکست سازه داربستی را به حداقل میرساند و ایمنی کارگران را تضمین میکند.
در ادامه مطلب در ارتباط با نکات ایمنی داربست بندی در زمینه داربست ثابت و متحرک توضیح بیشتری خواهیم داد:
ایمنی داربست ثابت در پروژههای ساختمانی از اهمیت ویژهای برخوردار است. این نوع داربستها معمولاً برای مدت طولانی در محل باقی میمانند و هرگونه نقص در ساختار آن میتواند منجر به حوادث جدی شود. برای تضمین ایمنی داربست ثابت، باید از مواد مقاوم و با کیفیت استفاده شده و نصب آن طبق استانداردهای مربوطه صورت گیرد.
همچنین، با انجام بررسیهای دورهای و اطمینان از استحکام اجزای داربست، میتوان خطرات ناشی از سقوط یا آسیبهای دیگر را کاهش داد. آموزش ایمنی داربستبندی به کارگران نیز ضروری است تا از نحوه استفاده صحیح از داربستها و رعایت نکات ایمنی آگاه باشند و در نتیجه از بروز حوادث جلوگیری شود.
ایمنی داربستهای متحرک به دلیل قابلیت جابجایی و استفاده در موقعیتهای مختلف، از اهمیت خاصی برخوردار است. این نوع داربستها باید بهطور کامل بر اساس استانداردهای ایمنی طراحی و نصب شوند تا از وقوع هرگونه حادثه جلوگیری شود. برای حفظ ایمنی داربست متحرک، باید از سیستمهای قفلدار و ثابتکنندههای معتبر برای جلوگیری از حرکت ناخواسته آن استفاده کرد. همچنین، بهمنظور جلوگیری از سقوط، باید دقت کرد که سطح زمین کاملاً صاف و مستحکم باشد.
کار در ارتفاع خطراتی دارد، اما با رعایت استانداردهای ایمنی میتوان از حوادث جلوگیری کرد. یکی از الزامات مهم در داربستبندی، استفاده از سیستمهای محافظتی برای جلوگیری از سقوط است. تمامی کارگرانی که بیش از ۳.۱ متر از سطح زمین کار میکنند، باید از تجهیزات ایمنی مانند مهار سقوط یا نردههای محافظ استفاده کنند. همچنین، فرد متخصصی باید قبل از برپایی یا جمعآوری داربستها، ایمنی سیستمهای محافظتی را بررسی کرده و اطمینان حاصل کند که استانداردهای ایمنی رعایت شده است.
چطور میتوان تعیین کرد که برای هر نوع داربست، چه نوع حفاظتی ضروری است؟ در جدول زیر، نوع حفاظت در برابر سقوط، متناسب برای هر نوع داربست بهطور مشخص آورده شده است:
نوع داربست | نوع حفاظت مورد نیاز |
داربست کاتنری | سیستم مهار شخصی سقوط |
داربست شناور | سیستم مهار شخصی سقوط |
داربست جک نردبانی | سیستم مهار شخصی سقوط |
داربست تیر سوزنی | سیستم مهار شخصی سقوط |
داربست خودتنظیمشونده که با طناب پشتیبانی میشود | هم سیستم مهار شخصی سقوط و هم سیستم نرده محافظ |
داربستهای معلق تکنقطهای و دونقطهای | هم سیستم مهار شخصی سقوط و هم سیستم نرده محافظ |
داربستهای پشتیبانیشده | سیستم مهار شخصی سقوط یا سیستم نرده محافظ |
سایر داربستهای مشخص نشده | سیستم مهار شخصی سقوط یا سیستم نرده محافظ که معیارهای لازم را داشته باشد |
بیشتر بخوانید : قیمت لوله داربست
از دیگر موضوعاتی که برای حفظ ایمنی داربست از اهمیت بالایی برخوردار بوده و باید به آن بپردازیم، خطرات کار روی داربست است. کار کردن بر روی داربست با ارتفاع همراه است؛ از این رو میتواند خطرات متعددی را برای افراد فعال در این حوزه به دنبال داشته باشد. در این بخش به معرفی چند نمونه از اصلیترین خطرات که احتمال وقوع آنها به مراتب بیشتر از سایر گزینههاست میپردازیم.
همانطور که در بخشهای قبلی اشاره کردیم، کمربند یکی از مهمترین تجهیزات ایمنی داربست بندی بوده که تمام افراد در این حوزه باید از آن استفاده کنند. با کمک کمربند و سایر تجهیزات ایمنی کاربردی در این راستا میتوان احتمال سقوط را به میزان قابلتوجهی کاهش داد.
یکی دیگر از خطراتی که معمولا این دسته از افراد را تهدید کرده و باید مورد بررسی قرار بگیرد، مربوط به برق گرفتگی است. برق گرفتگی در این مواقع در اثر برخورد و تماس با خطوط انتقال نیرو و برق پیش میآید. از این رو توصیه میشود در زمان نصب داربست به فاصلهها توجه شده و از تجهیزات ایمنی استفاده شود تا احتمال بروز این آسیبها کاهش پیدا کند.
از دیگر خطرات محتمل در این راستا باید به شکستگی تخته و یا خراب شدن تجهیزات داربست اشاره کنیم. وجود هرگونه پوسیدگی و آسیب در بخشهای مختلف تخته، لولههای داربست، بستهای به کار برده شده و … میتواند باعث بروز چنین خطراتی شود. از این رو نصاب داربست باید توجه ویژهای به تمام قطعات و ابزارها داشته باشد. در این حالت میتواند از سلامت آنها اطمینان حاصل کند. همچنین بررسی دورهای و اطلاع از قیمت بست داربست به کاربران کمک میکند تا در زمان تعویض قطعات فرسوده، انتخابی بهصرفه و ایمن داشته باشند.
در برخی از مواقع ممکن است تخته گذاری نادرست و غیراصولی هم در زمان کار کردن بر روی داربست خطرآفرین باشد. انتخاب تختههایی با ضخامت مناسب و قرار دادن آنها بر روی لولههای داربست باید به صورت کاملا اصولی انجام شود تا از بروز خطرات و سقوط جلوگیری کند.
نصب و استفاده از داربست همواره سختیها و چالشهایی را به دنبال دارد که باید درباره آنها اطلاعات جامعی داشته باشید. تمام افرادی که در زمینه نصب داربست فعالیت میکنند و همچنین تکنسینها و متخصصانی که از آن استفاده کرده تا خدمات خود را ارائه دهند، بهصورت کامل باید درباره اصول ایمنی استفاده از داربست اطلاعات داشته باشند. این اصول ایمنی بهصورت مستقیم با حفظ جان و سلامتی افراد در ارتباط بوده و به هیچ عنوان نباید به سادگی از کنار آنها عبور کنید.
در زمان بالا رفتن و پایین آمدن از داربست اصلا نباید از نردههای دست ساز استفاده کرد. این نردهها ایمنی بسیار کمی داشته و احتمال سر خوردن در زمان تردد برای افراد وجود دارد. از این رو اصلا انتخاب مناسبی برای این کار محسوب نمیشوند.
وسایل و ابزار استفاده در نصب داربست به هیچ عنوان نباید رنگ شوند. رنگ کردن این ابزار باعث میشود تا شما متوجه پوسیدگی و یا زنگ زدگی بخشهای مختلف آنها نشوید. در صورتی که هرگونه پوسیدگی در این قسمتها ببینید، حتما باید برای تعویض و تعمیرات آنها اقدامات لازم را انجام دهید.
تختههای استفاده شده که بر روی لولهها نصب میشوند باید ضخامت یکسانی داشته باشند. بیش از حد نازک بودن این تختهها به هیچ عنوان توصیه نمیشود؛ چراکه ممکن است باعث شکستگی آنها شود. این تختهها محل ایستادن افراد متخصص بوده و باید استحکام بالایی داشته باشند.
در مواقعی که شرایط جوی مساعد و مناسب نباشد، به هیچ عنوان نباید بر روی داربست کار کنید. ایمنی داربست ها در شرایط باران، باد، طوفان، بارش برف و … به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند. احتمال لیز خوردن و سقوط از داربست در این شرایط بسیار بالا بوده و توصیه میکنیم توجه ویژهای نسبت به این موضوع داشته باشید تا از رخ دادن فاجعههای سهمگین جلوگیری شود.
استفاده از مهارکنندهها یکی دیگر از اصول ایمنی داربست بوده که باید در نظر داشته باشید. این مهارکنندهها کمک میکنند تا از تکانهای شدید و ایجاد استرس در کارگران به میزان زیادی جلوگیری شود.
یکی دیگر از اصول ایمنی داربست و کار در ارتفاع که باید در نظر داشته باشید، مربوط به استفاده از تجهیزات ایمنی است. کمربندهای ایمنی و هارنس در این زمینه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند. این تجهیزات به کمر افراد بسته شده و سر دیگر آنها با کمک یک طناب بلند، به جای محکمی متصل میشود. در این حالت از افتادن و سقوط کارگران در موقعیتهای مختلف مانند شکستگی تختهها، سر خوردن و … جلوگیری میشود. با استفاده از کمربند میتوان احتمال بروز آسیبهای مختلف در این زمینه را به حداقل رساند.
دستورالعملهای ایمنی داربست یا همان Scaffolding safety instructons مهمترین نکاتی هستند که در زمان نصب و استفاده از داربست به آنها توجه داشته باشید تا خطرات و آسیبهای موجود در این راستا به حداقل برسند. HSE داربست به همین اصول ایمنی داربست ها، HSE داربست گفته میشود که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: نمونه قرارداد اجاره جک و قالب
کار کردن در هر محیطی باید بر اساس اصول و قواعد مخصوصی انجام شود. در صورتی که که این اصول به درستی رعایت شوند، خطرات و آسیبها به حداقل خواهند رسید و افراد میتوانند در شرایط به مراتب ایمنتری فعالیت کنند. کار کردن در ارتفاع نیز اصول مخصوص به خود را دارد. در این بخش به معرفی اصول ایمنی داربست بندی و کار کردن در ارتفاع میپردازیم.
علاوه بر ایمنی داربست بندی استفاده از کمربند ایمنی به عنوان یکی از اصول ایمنی کار کردن در ارتفاع بوده که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. مهمترین نکتهای که باید درباره آن بدانید این است که اجرای کمربند ایمنی کار در ارتفاع به صورت کامل مانع از سقوط نمیشود؛ اما میتواند طول و یا ارتفاع سقوط را کاهش داده و آسیب واردشده در این زمینه را به حداقل برساند. توجه داشته باشید که برای استفاده از این کمربندها، سر دیگر آنها را باید به یک قلاب در نقطهای کاملا ایمن نصب کنید.
اصل دیگری که در دستورالعمل ایمنی داربست اهمیت دارد، استفاده از توری ایمنی است. این توریها شبکههای ارتجاعی هستند که در ارتفاعات معمولا زیر پای کارگران قرار میگیرند. این توریها میتوانند در صورت سقوط احتمالی از وارد شدن آسیب و جراحتهای سهمگین به فرد جلوگیری کنند. لازم به ذکر است که نصب، جمعآوری و همچنین نظارت به عملکرد این توریها باید حتما توسط افراد مجرب فعال در این حوزه انجام شود.
یکی دیگر از اصول ایمنی کار در ارتفاع که باید حتما به آن توجه داشته باشید، استفاده از کیسه هواست. در برخی از مواقع ممکن است به هر دلیل شرایط و امکان استفاده از توری وجود نداشته باشد. در این حالت باید به سراغ یک گزینه جایگزین بروید. کیسه هوا بهترین انتخاب در این حالت محسوب میشود. درون این کیسهها فشار هوای کافی وجود دارد که میتواند در زمان سقوط احتمال افراد و یا تجهیزات، به تحمل وزن آنها بپردازد.
یکی دیگر از نکات ایمنی داربست مربوط به محافظت از سر و گردن بوده که با استفاده از کلاه ایمنی امکانپذیر است. کلاه ایمنی ساختار مستحکم و مناسبی داشته و میتواند تا حد زیادی از وارد شدن ضربه به قسمت سر و گردن در موقعیتهای مختلف جلوگیری کند. توصیه میکنیم به هیچ عنوان استفاده از این کلاهها را در زمان کار کردن در این محیطها نادیده نگیرید.
پیش از هر کاری، باید همه تجهیزات ایمنی مانند داربستها، کمربندهای ایمنی، توریها و ابزار دیگر به دقت بررسی شوند تا از سالم بودن و استحکام آنها اطمینان حاصل کنیم. این اقدام، اولین و مهمترین گام برای جلوگیری از حوادث است.
هیچچیز به اندازهی یک علامت هشداردهنده نمیتواند از ورود غیرمجاز به نواحی خطرناک جلوگیری کند. بنابراین، باید مناطقی که خطرات احتمالی دارند، با علائم یا نوارهای ایمنی به وضوح مشخص شوند.
تنها ابزار و تجهیزات مناسب کافی نیستند. کارگران باید قبل از شروع کار، آموزشهای لازم را در زمینه ایمنی ببینند و با روشهای صحیح کار کردن آشنا شوند. این آموزشها میتوانند در لحظات بحرانی، تفاوت بین حادثه و نجات جان را رقم بزنند.
داربست باید به درستی تراز شده و مطابق با استانداردهای ایمنی نصب شود. هر گونه نقص در تراز یا ساختار آن باید فوراً اصلاح گردد، چرا که کوچکترین ایراد میتواند تعادل کل سازه را بر هم بزند. در این میان، استفاده از قطعات استاندارد مانند رابطهای داربست نقش مهمی در استحکام و اتصال ایمن اجزا دارد. اطلاع از قیمت رابط داربست به کاربران کمک میکند تا در هنگام خرید یا تعویض قطعات، تصمیمات دقیقتری بر اساس بودجه و نیاز خود بگیرند.
هرچه ارتفاع داربست بیشتر باشد، نیاز به اقدامات حفاظتی پیچیدهتر میشود. نصب محافظهای جانبی و نردههای ایمنی، از جمله تدابیر ضروری است.
در هنگام جمعآوری داربستها نیز باید دقت کافی به خرج داد تا هیچگونه آسیبی به کارگران وارد نشود. این مرحله نباید کمتر از سایر مراحل جدی گرفته شود.
برای اینکه بتوانید به بهترین نحو ممکن از سلامت و جان خود در زمان کار کردن در ارتفاع محافظت کنید، لازم است تا درباره دستورالعمل ایمنی داربست اطلاعات جامع و کاملی داشته باشید. در این بخش قصد داریم تا نکات مهم این دستورالعمل را به شما معرفی کنیم.
یکی از مدلهای کاربردی داربست که در محیطهای کارگاهی مختلف مورداستفاده قرار میگیرد، راه پله داربستی بوده که با عنوان داربست پلهای هم شناخته میشود. این مدل از داربست نیز باید دارای ویژگیهای ایمنی باشد تا افراد بتوانند با کمترین خطر و احتمال آسیب، از آن استفاده کنند. از مهمترین نکات ایمنی داربست و کار در ارتفاع که مربوط به داربست پلهای است، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
داربست ها در انواع مختلفی تولید شده اند. بنابراین توصیه میشود بر اساس نیاز محصول مورد نظر را انتخاب کنید. در جدول زیر ویژگی های انواع داربست را مشاهده می کنید:
نوع داربست | توضیحات |
داربستهای صنعتی | این داربستها بیشتر در صنایع مختلف کاربرد دارند و به چند نوع مانند سبک، سنگین، برج دوقلو، معلق و پیشساخته تقسیم میشوند. |
داربست پیشساخته | برای تکمیل نما و ساخت برجهای مرتفع استفاده میشود. نصب آن آسان است و ارتفاع هر طبقه ۲ متر است. |
داربست ساختمانی | در دو نوع سبک و سنگین وجود دارد. برای نمای ساختمان از نوع سنگین استفاده میشود و پایهها در فاصلههای ۱۱۰ تا ۱۹۰ سانتیمتری نصب میشوند. |
سخن پایانی
داربست را میتوانیم یکی از مهمترین و کاربردیترین تجهیزات بدانیم که کمک میکند تا به ارتفاعات بیشتر از دو متر بهراحتی دسترسی داشته باشیم. کار کردن بر روی داربست میتواند سخت و چالش برانگیز باشد، از این رو ایمنی داربست از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و باید به آن توجه داشته باشیم. بر این اساس در بخشهای قبلی این مقاله از آهن آپ بهصورت کامل به داربست HSE و نکات مهم مربوط به آن پرداختیم. از این رو با در نظر گرفتن این نکات تمام افراد فعال در این حوزه میتوانند در امنیت بیشتر و کاملتری مشغول فعالیت شوند.
سلام وقت شما بخیر
از خدمت شما سوالی داشتم
چه بازرسیهایی باید بهطور دورهای برای داربست انجام شود؟
سلام و وقت بخیر خدمت خانم اسفندیاری عزیز
بازرسیهای دورهای داربست شامل بررسی ساختار، استحکام، نردهها، سطح و شرایط محیطی برای اطمینان از ایمنی و پایداری آن هستند و توصیه می شود که در برنامه کاری قرار گیرند.