میزان تحمل بار لوله داربست

تحمل وزن لوله داربست از موارد مهمی است که باید در هنگام استفاده از این سازه موقت در نظر گرفت. اگردر ساخت و ساز، داربست نتواند وزن بارهای مختلف را تحمل کند، خسارات مالی زیاد و حتی جانی ایجاد می‌شود. در این مقاله قصد داریم به فاکتورهای تأثیرگذار بر تحمل بار در لوله داربست ، فرمول محاسبه آن و میزان تحمل بار در هر مترمربع در داربست سبک ‌و سنگین بپردازیم. با آهن آپ همراه باشید تا اطلاعات جامعی در این زمینه در اختیار شما قرار دهیم.

تحمل بار لوله داربست

تحمل بار لوله داربست یا ظرفیت بار نامی ، یکی از جنبه‌های مهم در طراحی و استفاده از این سازه موقت و مهم است. تحمل بار لوله داربست به حداکثر ظرفیت تحمل وزن آن گفته می‌شود که در صورت وارد شدن، داربست ایمنی خود را حفظ کند و بدون تغییر شکل باقی بماند. این عامل تعیین‌کننده توانایی داربست در تحمل وزن و فشار ناشی از بارهای مختلف، از جمله کارگران، تجهیزات و مصالح ساختمانی است.

 آگاهی از این فاکتور و رعایت نکات مربوط به ایمنی داربست در نصب و استفاده از داربست می‌تواند از حوادث ناگوار جلوگیری، ایمنی کارگران را فراهم کند و درنهایت مانع هدررفت زمان و سرمایه شود.

عوامل مؤثر بر ظرفیت باربری لوله داربست

ظرفیت باربری لوله داربست به عوامل متعددی بستگی دارد. این عوامل عبارت‌اند از:

بار مرده داربست

بار مرده که به عنوان بار دائمی و استاتیک هم شناخته می‌شود، شامل وزن خود داربست و دیگر تجهیزاتی است که آن را تشکیل می‌دهند. این بار شامل اجزای ساختاری، سکوها، ورق داربست، کابل‌های تعلیق و… است. در محاسبه بار مرده، باید وزن تمامی این اجزا به دقت در نظر گرفته شوند.

بار زنده یا موقت

بار زنده یا داینامیک، همان بار پویا و درحال تغییر است که شامل بار افراد و مصالحی است که به طور موقت روی داربست قرار می‌گیرند.

علاوه بر بار زنده و بار مرده، بارهای دیگری نیز بر داربست وارد می‌شود. به طور مثال بارهایی مانند تخته یا ورقه، طناب‌های سکو، سیم‌ها و اتصالات و نرده‌های محافظ از جمله بارهای محیطی‌اند. همچنین باد، باران، برف و یخ بر داربست اثرگذارند. قراردادن و برداشتن ناگهانی بار هم می‌تواند بر تحمل وزن داربست اثر داشته باشد.

ضخامت و قطر لوله

ضخامت و قطر لوله داربست بر تحمل بار تأثیر می‌گذارد و این عدد هرچه بالاتر و بیشتر باشد، تحمل بار لوله داربست نیز بیشتر خواهد بود. قطر استاندارد لوله داربستی به طور معمول 48.3 میلی‌متر است. همچنین متداول ترین ضخامت برای لوله داربستی، ضخامت 2 و 2.5 میلی متر است.

افزون بر این عوامل، موارد دیگری مانند جنس لوله و سطح زمین در ظرفیت باربری داربست تاثیرگذار هستند. به دلیل اهمیت تحمل وزن، جنس لوله داربست معمولاً فولادی انتخاب می‌شود؛ زیرا ظرفیت بالاتری در تحمل وزن دارد. تراز بودن زمین از موارد مهمی است که می‌تواند این ظرفیت را تحت تأثیر قرار دهد. چیدمان و اتصال لوله‌ها، نگه‌داری و بازرسی مداوم از دیگر موارد مهمی هستند که باید به آن‌ها توجه شوند.

فرمول محاسبه تحمل بار لوله داربست

محاسبه تحمل بار لوله داربست کمک می‌کند تا ضمن محاسبه بار زنده و مرده، از انباشتگی بار و تجهیزات روی لوله داربست جلوگیری شود. برای محاسبه ظرفیت باربری لوله داربست باید به عوامل متعددی مانند قطر لوله، ضخامت دیواره مقطع، جنس آن، ابعاد داربست، شرایط بارگذاری و نوع اتصالات استفاده‌شده توجه کرد. در نهایت تحمل وزن لوله داربست طی مراحل زیر محاسبه می‌شود:

طبق تعریف بار مرده، برای محاسبه آن باید وزن هر بخش به طور جداگانه تعیین و با هم جمع شوند تا وزن کلی بار مرده به دست آید. به طور مثال اگر تعداد لوله داربستی 20 عدد باشد که وزن هر کدام 15 کیلوگرم است، مجموع وزن لوله ها 300 کیلوگرم می شود. همچنین اگر تعداد تخته های استفاده شده 5 عدد و وزن هرکدام 10 کیلوگرم باشد، وزن نهایی 50 کیلو گرم می شود. در نتیجه بار مرده از فرمول زیر محاسبه می شود:

محاسبه بار مرده (DL)

مجموع وزن لوله‌ها + مجموع وزن تخته‌ها = بار مرده

کیلوگرم 350 = 300 + 50

محاسبه بار زنده (UDL)

پس از محاسبه بار مرده، بار زنده را محاسبه می‌کنیم. این بار که ناشی از تجهیزات، مصالح و کارگران است، همانند بار مرده، با جمع تقریبی اعداد به دست می‌آید. برای مثال اگر 4 کارگر با میانگین وزن 70 کیلوگرم داشته باشیم، مجموع وزن آن ها 280 کیلکوگرم می شود. در ادامه اگر وزن تجهیزات را به فرض 150 کیلوگرم در نظر بگیریم، بار زنده از طریق فرمول زیر تعیین می شود:

مجموع وزن کارگران + مجموع وزن مصالح و تجهیزات = بار زنده

کیلوگرم 430 = 280+ 150

محاسبه ظرفیت نهایی بار لوله داربست

پس از محاسبه بار مرده و زنده، اعداد به دست آمده را برای محاسبه ظرفیت نهایی داربست در فرمول زیر جای‌گذاری می‌کنیم:

بار زنده*4+ بارمرده = ظرفیت نهایی بار لوله داربست

داربست باید چهار برابر بار زنده موردنظر را تحمل کند؛ به همین خاطر این بار در 4 ضرب و سپس نتیجه با بار مرده جمع می‌شود. طبق مثال‌های بار مرده و زنده، اگر بار زنده برابر با 430 کیگلوگرم و بار مرده برابر با 350 کیلوگرم باشد، ظرفیت نهایی بار برابر می شود با:

کیلوگرم 2070 =430*4 +350

میزان تحمل بار در هر مترمربع در داربست‌های سبک و سنگین

میزان تحمل بار لوله داربست به نوع آن بستگی دارد. لوله‌ داربست در دو نوع سبک و سنگین در بازار موجود است که با توجه به نوع پروژه و شرایط مختلف، کاربری متفاوتی دارند.

میزان تحمل بار داربست‌ سبک

داربست سبک یا داربست ساختمانی به علت وزن کم به راحتی قابل حمل‌اند. قطر این لوله 48 میلی‌متر است و با ضخامت 2 میلی‌متر ساخته می‌شود. به دلیل امکان جابه‌جایی آسان، گزینه مناسبی برای پروژه‌های کوچک و موقت مانند نصب نما، نقاشی ساختمان، تعمیرات داخلی، نمایشگاه‌ها و رویدادهای خاص به شمار می‌رود. ابعاد کوچک‌تری دارد و از اتصالات ساده‌تری جهت نصب و جداسازی در آن استفاده می‌شود.

میزان تحمل بار داربست های سبک بین 150 تا 200 کیلوگرم در هر متر مربع است. بسته به کیفیت مصالح، طراحی و شرایط نصب، این میزان ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، اگر کیفیت مصالح بالا باشند و داربست به درستی نصب شود، بار بیشتری را می تواند تحمل کند. همچنین، بارهای متحرک مانند تجهیزات و کارگران بهتر است به طور یکنواخت روی داربست قرار بگیرند تا از بروز خطرات احتمالی جلوگیری شود.

میزان تحمل بار داربست سنگین

داربست‌ سنگین که با نام داربست صنعتی هم شناخته می‌شود، ساختار محکم‌تری نسبت به نوع سبک دارد. قطر لوله داربست سنگین 63 میلی‌متر و ضخامت آن بین 3 تا 5 میلی‌متراست. این داربست برای پروژه‌های بزرگ مانند صنایع نفت و گاز، پروژه‌های ساختمانی بزرگ، ساخت و تعمیرات جاده‌ها و تونل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. ضخامت قطر این لوله‌ها بیشتر است، در نتیجه توانایی تحمل بار بیشتری دارد.

میزان تحمل بار داربست سنگین بین 300 تا 500 کیلوگرم در هر متر مربع است؛ البته این میزان ممکن است با توجه به کیفیت مواد اولیه و شرایط محیطی تغییر کند. در برخی موارد، با استفاده از تقویت‌کننده‌ها و طراحی‌های خاص، این میزان می‌تواند حتی بیشتر از 500 کیلوگرم نیز باشد.

سخن پایانی:

ما در این مقاله یکی از کلیدی‌ترین نکات مربوط به لوله داربست را بررسی کردیم. با توجه به اطلاعات ارائه شده، انتخاب لوله‌های داربستی باکیفیت، نقش به سزایی در تحمل بار لوله داربست و در نهایت افزایش ایمنی پروژه‌های ساختمانی دارند. یکی از انواع لوله داربستی باکیفیت موجود در بازار آهن ایران، لوله داربست اصفهان است.شما می‌توانید در آهن آپ، قیمت لوله داربست را بررسی و خرید خود را نهایی کنید.