تفاوت لوله درزدار و بدون درز چیست؟

لوله‌های فولادی باتوجه‌به کاربردهای متفاوتی که دارند در دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند؛ در این میان می‌توان به لوله‌های جوش داده شده یا درزدار و لوله‌های بدون درز برای متداول‌ترین انواع لوله‌های فلزی اشاره کرد. در نظر داشته باشید برای انتخاب لوله فلزی پروژه باید درباره تفاوت لوله بدون درز و درزدار اطلاعات کاملی داشته باشید. حال اگر برای شما سؤال پیش‌آمده که تفاوت لوله درزدار و بدون درز چیست؛ تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

تفاوت‌های کلیدی لوله‌های درزدار و بدون درز که باید بدانید

لوله‌های درزدار و بدون درز از نظر ویژگی‌های مختلفی با هم تفاوت دارند. قیمت لوله درزدار و قیمت لوله بدون درز با هم تفاوت دارند و شما باید در زمان خرید این موضوع را در نظر بگیرید تا لوله مناسب برای پروژه‌های خود را انتخاب کنید. شما می‌توانید این تفاوت‌ها را در جدول زیر مشاهده کنید:

تفاوت لوله درزدار و بدون درز از نظر فشارکاری چگونه است؟

همان‌طور که کمی قبل‌تر گفتیم لوله‌های فولادی یکی از مهم‌ترین محصولات پرکاربرد در صنایع مختلف هستند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این محصولات فشار کاری آنها است. در واقع فشار کاری؛ یعنی اینکه یک لوله بدون شکستن می‌تواند بالاترین سطح فشار را تحمل کند.

در ابتدا باید گفت تفاوت لوله درزدار و بدون درز به‌وضوح در زمینه فشار کاری مشهود است؛ لوله‌های بدون درز یا لوله مانیسمان نسبت به لوله‎‌های درزدار دارای برتری هستند. دلیل این امر وجود درز در لوله‌های درزدار است؛ در اصل می‌توان درز را نقطه‌ضعفی در ساختار لوله‌ها دانست که می‌تواند مقاومت لوله در برابر فشار را کاهش دهد. حال در لوله‌های بدون درز، عواملی مانند عدم استفاده از فرایند جوشکاری و به‌کاربردن شمش فولادی استوانه‌ای‌شکل باعث شده‌اند تا این محصولات از مقاومت و استحکام بسیار بالایی برخوردار باشند.

بیشتر بخوانید: تفاوت ورق گیلان و فولاد مبارکه

روش تولید انواع لوله سیاه درزدار و بدون درز چه تفاوتی با هم دارد؟

روش تولید این نوع لوله های فولادی نسبت به یکدیگر کاملاً متفاوت است؛ به همین دلیل می‌توان این اختلاف را به عنوان تفاوت لوله درزدار و بدون درز دانست.

روش تولید لوله سیاه درزدار

در اولین مرحله از نحوه فرایند لوله درزدار سیاه ورق فولادی را برش داده و پس از دایره به شکل دایره‌ای فرم می‌دهند. پس از این مرحله درز به وجود آمده جوش داده می‌شود؛ در اصطلاح به این روش «نورد» گفته می‌شود.

برای لوله‌های درزدار باتوجه‌به نوع ماده و ضخامت لوله، فرایند جوشکاری به روش متفاوتی انجام خواهد شد. برای این نوع از لوله فرایندهای معمول جوشکاری شامل جوشکاری القایی همراه با فرکانس بالا، جوشکاری مقاومتی و جوشکاری لیزری می‌شود. هنگام که ماده به شکل لوله جوش داده شد، لوله تازه‌تشکیل‌شده را به طول مشخص بریده شده و مواد اضافی جوش را برمی‌دارند.

دررابطه‌با لوله فولادی درزدار جدول استانداردی وجود دارد که به خریداران در هنگام خرید کمک می‌کند؛ همچنین می‌توان دررابطه‌با ترکیبات شیمیایی، وزن و ابعاد نیز اطلاعات مفیدی را دریافت کرد.

روش تولید لوله مانیسمان

لوله بدون درز یا مانیسمان، لوله‌هایی هستند که در مراحل تولید آن از فرایند جوشکاری استفاده نمی‌شود. برای تولید این محصول روش‌های مختلفی وجود دارند و همچنین به طور مستقیم از شمش فولادی استفاده می‌شود. می‌توان گفت استفاده از سنبه کاری چرخشی یکی از مهم‌ترین روش‌هایی است که برای تولید لوله بدون درز استفاده می‌شود.

در روش سنبه کاری چرخشی، ابتدا شمش فولادی بر اساس اندازه‌های موردنظر برش داده می‌شود؛ سپس آنها را در کوره‌های قوسی قرار داده تا به دمای سرخ‌شدن برسند و شمش‌ها را به دستگاه سنبه‌ کاری چرخشی منتقل می‌کنند. در این ماشین میله‌ای استوانه‌ای که “سنبه” نامیده می‌شود با سرعت بسیار بالایی به داخل شمش فولادی شلیک می‌شود؛ هدف از انجام این کار تبدیل شمش فولادی به یک لوله توخالی است.

در نهایت نوبت به ضخامت لوله می‌رسد، یعنی با تکرار فرایند شکل‌دهی می‌توان طول لوله را افزایش داد. جالب است بدانید این محصول در قطرهای پایین تولید می‌شود؛ اما اگر برای تولید آن ضخامت نیز افزایش پیدا کند، به دنبال آن هزینه نیز بالا می‌رود. استحکام بالا را می‌توان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های لوله‌های بدون درز دانست.

بیشتر بخوانید : تفاوت لوله مانیسمان رده 20 و رده 40

کیفیت لوله‌های درزدار در مقایسه با لوله‌های بدون درز (مانیسمان)

از لحاظ کیفیت و استحکام مکانیکی، تفاوت لوله درزدار و بدون درز کاملاً مشخص است. لوله‌های فولادی بدون درز (Seamless) نسبت به لوله‌های درزدار (Welded) از برتری قابل‌توجهی برخوردارند؛ زیرا عدم وجود درز جوش در ساختار آن‌ها باعث حذف تنش‌های متمرکز در محل جوش شده و مقاومت کششی و فشاری آن‌ها به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. به همین دلیل، لوله‌های مانیسمان اغلب در کاربردهای فشار بالا و محیط‌های حساس، مانند خطوط انتقال گاز، نفت و صنایع پتروشیمی، ترجیح داده می‌شوند. با این حال، تولید لوله‌های بدون درز در قطرهای بزرگ به دلیل محدودیت‌های فرایندی و ملاحظات اقتصادی چالش‌برانگیز است و بنابراین عمدتاً در قطرهای کوچک تا متوسط تولید می‌شوند.

کاربردهای لوله های بدون درز و درزدار

لوله‌های درزدار امروزه به‌طور گسترده در خطوط انتقال سیالات با فشار و دبی بالا استفاده می‌شوند و قابلیت کاربرد در شرایط محیطی متنوع، از اعماق دریا تا مناطق کوهستانی و نواحی سردسیر قطبی را دارند. لوله‌های فولادی بدون درز نیز به دلیل خواص مکانیکی و دقت بالای تولید، کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خطوط انتقال تحت فشار مانند شبکه‌های نفت و گاز
• مخازن بویلر
• کمپرسورها و مخازن سوخت CNG
• پوسته برینگ‌ها
• محورهای انتقال نیرو (Axle)
• در صنایع نظامی برای لوله تفنگ و تانک‌ها

مزایای لوله‌های درزدار و بدون درز

لوله‌های درزدار (Welded Pipes) از نظر اقتصادی گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شوند. تولید این لوله‌ها در قطرهای کوچک و متوسط، هزینه ساخت و خرید را کاهش می‌دهد و به همین دلیل در پروژه‌هایی که محدودیت بودجه دارند، کاربرد وسیعی پیدا می‌کنند.

از سوی دیگر، لوله‌های بدون درز (Seamless Pipes) با وجود قیمت بالاتر، مزایای فنی قابل توجهی ارائه می‌کنند. اصلی‌ترین ویژگی این لوله‌ها یکنواختی ساختاری آن‌هاست؛ عدم وجود درز جوش باعث می‌شود تنش‌های متمرکز حذف شده و خواص مکانیکی لوله بهینه شود. این یکنواختی منجر به افزایش مقاومت در برابر فشار داخلی و خارجی، مقاومت کششی بالا و مقاومت بهتر در برابر خوردگی نسبت به لوله‌های درزدار می‌شود. به همین دلیل، لوله‌های بدون درز برای کاربردهای فشار بالا، خطوط انتقال نفت و گاز، صنایع پتروشیمی و محیط‌های حساس صنعتی گزینه‌ای ایده‌آل به شمار می‌آیند.

Seamless pipes provide the highest strength, pressure capacity, and corrosion resistance, making them ideal for demanding oil & gas, chemical, and power plant applications

لوله‌های بدون درز بیشترین استحکام، ظرفیت تحمل فشار و مقاومت در برابر خوردگی را دارند و به همین دلیل برای کاربردهای سنگین در صنایع نفت و گاز، شیمیایی و نیروگاهی گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شوند.

لینک منبع

استانداردهای لوله درزدار

در تولید لوله‌های درزدار فولادی، رعایت استانداردهای بین‌المللی و ملی برای تضمین کیفیت، خواص مکانیکی و ترکیب شیمیایی آلیاژها ضروری است.

استانداردهای ترکیب شیمیایی و آلیاژ

لوله‌های درزدار معمولاً مطابق با استانداردهای ASTM زیر تولید می‌شوند:

• ASTM A53 : لوله‌های فولادی عمومی برای انتقال سیالات و کاربردهای ساختاری
• ASTM A333 : لوله‌های فولادی آلیاژی برای کاربردهای دمای پایین
• ASTM A334 : لوله‌های فولادی آلیاژی با قابلیت عملکرد در فشار و دمای متوسط
• ASTM A335 : لوله‌های فولادی آلیاژی برای سرویس‌های فشار بالا و دما بالا

استانداردهای هندسی و ابعادی

تولید لوله‌های سیاه درزدار معمولاً بر اساس استانداردهای DIN 2440 و DIN 2441 انجام می‌شود تا ابعاد و ضخامت‌ها مطابق با مشخصات فنی بین‌المللی باشد.

از دیگر استانداردهای رایج در تولید و کنترل کیفیت لوله‌های درزدار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• EN 10210-2: مربوط به مشخصات ابعادی و شکل ظاهری لوله‌ها
• ISO 65 LIGHT SERIES 2 : تعیین مشخصات فنی و کیفیت لوله‌ها
• API 5L PSL2 : استاندارد لوله‌های درزدار مورد استفاده در خطوط انتقال نفت و گاز، با مشخصات فشار و دوام بالا

رعایت این استانداردها موجب تضمین یکنواختی خواص مکانیکی، دقت ابعادی و ایمنی عملکرد لوله‌های درزدار در کاربردهای صنعتی و خطوط انتقال فشار بالا می‌شود.

کلام پایانی

همان‌طور که در این مقاله از آهن آپ گفتیم، لوله‌های فولادی باتوجه‌به کاربردهای متفاوتی که دارند در دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند؛ در این میان می‌توان به لوله‌های جوش داده شده یا درزدار و لوله‌های بدون درز برای متداول‌ترین انواع لوله‌های فلزی اشاره کرد.

این دو محصول از معایب و مزایای خاصی برخوردار هستند. برای مثال لوله‌های بدون درز نسبت به لوله‌های درزدار در زمینه فشار کاری برتری دارند. از نظر روش‌های تولید نیز باید گفت فرایند تولید آنها نسبت به یکدیگر کامل متفاوت هستند. تمامی این عوامل باعث شده‌اند تا در انتخاب لوله فولادی برای پروژه به پارامترهایی مانند فشار کاری موردنظر، روش تولید و هزینه توجه کرد.

شما می‌توانید برای خرید و استعلام از قیمت لوله مانیسمان و انواع درزدار به سایت ما مراجعه کنید. اگر به مشاوره تخصصی نیاز دارید با شماره 03138030000 تماس بگیرید تا کارشناسان ما شما را به صورت رایگان راهنمایی کنند.

سؤالات متداول

1- لوله درزدار و بدون درز چه تفاوتی دارند؟

تفاوت این دو محصول در روش تولید آنها است؛ یعنی در تولید لوله درزدار از ورق فولادی و فرایند جوشکاری استفاده می‌شود؛ اما در لوله‌های بدون درز از شمش فولادی و روش سنبه کاری چرخشی به کار می‌رود؛ همچنین لوله‌های مانیسمان فشار کاری بیشتری دارند.

2- کدام نوع لوله برای چه کارهایی مناسب‌تر است؟

باتوجه‌به قیمت مناسب لوله‌های درزدار بهتر است در موقعیت‌هایی که نیازی به مقاومت بالا در برابر فشار نیست؛ مانند ساختمان‌سازی، آبیاری، و فاضلاب به کار بروند. لولهای بدون درز نیست به‌خاطر مقاومت بالایی که در برابر فشار دارند بهتر است برای صنایعی مانند پتروشیمی و انتقال نفت و گاز استفاده شوند.

3- کدام نوع لوله از نظر کیفیت بهتر است؟

از نظر کیفیت، به دلیل عدم وجود درز در لوله‌های مانیسمان، این محصول از کیفیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا درز موجود در لوله‌های بدون درز موجب خوردگی، تنش و فشار می‌شود.