جستجو
مشخصات فنی لوله داربست: راهنمای جامع انتخاب و استانداردها
- نویسنده شیوا خضوعی
- تاریخ انتشار ۰۸ ٫ ۱۲ ٫ ۱۴۰۳
- تعداد دیدگاه 2 دیدگاه
- موضوع آهن آپ
- تعداد بازدید 104 بازدید
- دقیقه مطالعه دقیقه 10
لوله داربست یکی از اجزای اصلی سیستم‌های داربست‌بندی است که در ساخت‌وساز به کار می‌رود. از این رو مشخصات فنی لوله داربست در کیفیت و کارایی این ابزار تأثیر زیادی دارد. لازم به ذکر است که لوله‌های داربستی در اندازه‌ها و جنس‌های مختلفی تولید می‌شوند، که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. معمولاً این لوله‌ها از جنس فولاد هستند و در برخی موارد می‌توان از لوله‌های فلزی با پوشش ضد زنگ استفاده کرد.
یکی از مهم‌ترین موارد هنگام خرید، قیمت لوله داربست است که به عوامل متعددی مانند وزن، ضخامت، جنس و استانداردهای تولید بستگی دارد. به‌عنوان مثال، قیمت لوله داربست ۱۷ کیلویی و قیمت لوله داربست ۱۴ کیلویی به دلیل تفاوت در وزن و استحکام، متغیر است و بسته به نیاز پروژه باید انتخاب مناسبی انجام شود.
در این مقاله قصد داریم مشخصات فنی لوله داربست را بیشتر توضیح دهیم.
مشخصات فنی لوله داربست: ابعاد، استانداردها و کاربردها
انواع لوله‌های داربست از نظر مشخصات فنی با یکدیگر متفاوتند. از این لوله‌ها برای ایجاد سازه‌های موقت جهت دسترسی به نقاط مرتفع یا دشوار در پروژه‌های ساختمانی استفاده می‌شود. در ادامه مطلب ، به بررسی ابعاد، استانداردها و مشخصات فنی لوله‌های داربست می‌پردازیم.
جنس و مواد ساخت لوله داربست
یکی از عوامل مهم در مشخصات فنی لوله داربست، جنس ماده استفاده شده در ساخت آن است. لوله‌های داربستی معمولاً از فولاد گالوانیزه یا آهن با پوشش ضد زنگ تولید می‌شوند. لوله داربست گالوانیزه به دلیل پوشش ضد زنگ خود در برابر خوردگی مقاوم‌تر است و برای استفاده در محیط‌های مرطوب و شرایط سخت بسیار مناسب می‌باشد.
طول لوله داربست
طول لوله داربست یکی از عوامل کلیدی در انتخاب و استفاده از این تجهیزات ساختمانی است. در حقیقت این ویژگی تأثیر مستقیمی بر استحکام و پایداری سازه دارد. در میان انواع مختلف، لوله‌های ۵ متری و ۶ متری به دلیل کاربرد گسترده، بیشترین تقاضا را دارند و به‌ویژه، لوله داربست ۶ متری به‌عنوان یک استاندارد رایج در ساخت‌وساز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بااین‌حال، بسته به نیاز هر پروژه، امکان استفاده از لوله‌هایی با اندازه‌های متفاوت نیز وجود دارد. برخی پروژه‌ها به لوله‌هایی با ویژگی‌های خاص نیاز دارند، که در این صورت حتی لوله‌های دست دوم نیز می‌توانند گزینه‌ای مناسب باشند، البته تنها در صورتی که سلامت آنها کاملاً بررسی و تأیید شود. انتخاب طول مناسب لوله داربستی، نه‌تنها ایمنی را تضمین می‌کند، بلکه اجرای موفق و بی‌دردسر پروژه‌های ساختمانی را نیز به همراه دارد.
قطر و ضخامت لوله‌های داربست
در انتخاب لوله داربست، قطر و ضخامت لوله‌ها نقشی مهمی دارند. مشخصات فنی لوله داربستی شامل اندازه‌ها و مقاومت این لوله‌ها در برابر فشار است. لوله‌هایی که قطر بزرگ‌تری دارند، معمولاً تحمل بار بیشتری دارند و برای پروژه‌های بزرگ‌تر استفاده می‌شوند. همچنین لوله داربست ۶ متری معمولاً با قطر استاندارد ۴۰ میلی‌متر تا ۵۰ میلی‌متر ساخته می‌شود. برای پروژه‌هایی که نیاز به استحکام بالاتری دارند، لوله‌های داربستی با ضخامت بیشتری نیز موجود هستند. البته انتخاب درست لوله با توجه به وزن پروژه و نیازهای ساخت‌وساز ضروری است.
مقاومت لوله داربست در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی
یکی از ویژگی‌های مهم مشخصات فنی لوله داربست، مقاومت آن در برابر عوامل طبیعی مانند رطوبت و شرایط جوی است. لوله‌های داربستی به دلیل استفاده در فضای باز باید دارای خاصیت ضد زنگ‌زدگی باشند.در بین انواع لوله، لوله داربستی گالوانیزه خاصیت زد رنگ بالایی دارد. البته مشخصات فنی لوله داربست فلزی به گونه‌ای است که این لوله‌ها در برابر خوردگی مقاوم بوده و طول عمر بیشتری دارند. برخی از لوله‌های داربستی دست دوم ممکن است از لحاظ این ویژگی کمی ضعیف‌تر باشند، اما در صورتی که از سلامت آنها اطمینان حاصل شود، همچنان کاربرد دارند.
استانداردهای بین‌المللی تولید لوله‌های داربست
در ساخت لوله‌های داربستی، رعایت استانداردهای بین‌المللی از اهمیت بالایی برخوردار است. این استانداردها شامل ویژگی‌هایی مانند قطر، ضخامت، مقاومت در برابر فشار و شرایط محیطی است. مشخصات لوله داربست ۶ متری باید مطابق با این استانداردها باشد. برای مثال، لوله‌های فولادی داربستی باید طبق استانداردهای ASTM و BS تولید شوند تا در برابر فشار و خوردگی مقاومت خوبی از خود نشان دهند.
Scaffolding BS1139 standard is a British standard for scaffolding installation, specifying the specific parameters of the size, thickness, material and load capacity… of the materials used for the scaffolding. This standard also covers a system of pipes tightly linked together by clamps, couplers, putlogs, boards, ladders.
استاندارد داربست BS1139 یک استاندارد بریتانیایی برای نصب داربست است که مشخصات دقیقی از جمله اندازه، ضخامت، جنس و ظرفیت بار مواد استفاده شده در ساخت داربست را تعیین می‌کند. این استاندارد همچنین سیستم لوله‌هایی را پوشش می‌دهد که با استفاده از بست‌ها، کوپلرها، تیرهای پشتیبانی، تخته‌ها و نردبان‌ها به‌طور محکم به یکدیگر متصل می‌شوند.
بارگذاری و تحمل فشار لوله‌های داربست
یکی از ویژگی‌های مهم لوله داربستی، توانایی تحمل فشار و بار وارد شده بر آن است. میزان تحمل بار لوله داربست به میزان نیرویی که هر لوله می‌تواند تحمل کند، گفته می شود. این خاصیت به‌ویژه در لوله‌های ۶ متری که در پروژه‌های بزرگ کاربرد دارند، بسیار مهم است. به دلیل اینکه این لوله‌ها باید وزن زیادی را تحمل کنند تا ایمنی سازه تضمین شود.
از طرف دیگر برای افزایش استحکام و جلوگیری از لغزش، استفاده از بست‌های مقاوم، تقویت پایه‌ها با صفحه‌های فولادی یا بتنی و بهره‌گیری از تکیه‌گاه‌های جانبی در ارتفاعات ضروری است. علاوه بر این، بازرسی مداوم جهت شناسایی ترک، زنگ‌زدگی و خوردگی، نقش مهمی در حفظ ایمنی داربست و دوام آن ایفا می‌کند.
عوامل مؤثر بر تحمل فشار لوله‌های داربست
میزان تحمل فشار توسط لوله داربست نیز جزو مشخصات فنی لوله داربست محسوب می شود. البته فاکتورهای متعددی بر روی میزان تحمل فشار توسط لوله های داربست موثر هستند که در جدول زیر آورده شده اند:
| عوامل تاثیرگذار | توضیحات |
| جنس لوله | فولاد: استحکام بالا، تحمل بار زیاد، اما وزن بیشتر آلومینیوم: وزن سبک‌تر، اما تحمل بار کمتر |
| ضخامت دیواره | ضخامت بیشتر باعث افزایش مقاومت در برابر فشار و خمش می‌شود. استانداردهای جهانی مانند BS EN 39 حداقل ضخامت را مشخص می‌کنند. |
| نحوه نصب و مونتاژ | استفاده از مهاربندهای افقی و ضربدری موجب افزایش استحکام داربست می‌شود. اتصال صحیح پایه‌ها و بست‌ها از ناپایداری و شکست لوله‌ها جلوگیری می‌کند. |
| ارتفاع داربست | افزایش ارتفاع، فشار روی لوله‌های پایینی را بیشتر می‌کند. در داربست‌های بالای ۲۰ متر، استفاده از تکیه‌گاه‌های اضافی ضروری است. |
نکات نصب و نگهداری لوله‌های داربست
قبل از شروع نصب حتما مشخصات فنی لوله داربست باید چک شوند. بعلاوه باید از سالم بودن تمامی لوله‌ها و اتصالات اطمینان حاصل کرد. لوله‌ها نباید ترک خورده یا آسیب دیده باشند، زیرا این امر می‌تواند به ایمنی سیستم آسیب برساند. همچنین باید از لوله‌های با مشخصات استاندارد و جنس مناسب برای داربست استفاده کرد. لوله‌های فولادی با کیفیت بالا یا لوله‌های گالوانیزه معمولاً بهترین انتخاب برای کار در فضای باز هستند. از دیگر نکاتی که برای نصب و نگهداری لوله هی داربست باید رعایت کرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اطمینان از استحکام و تراز بودن: لوله‌ها باید به طور دقیق و تراز در محل خود نصب شوند. هرگونه بی‌دقتی در نصب می‌تواند منجر به ناپایداری و خطرات احتمالی برای کارگران شود.
- نگهداری و بررسی دوره‌ای: لوله‌های داربست باید به طور منظم بررسی شوند تا از آسیب‌دیدگی و خرابی‌های احتمالی جلوگیری شود. این بررسی باید شامل ارزیابی اتصالات، لوله‌ها، پایداری و عدم وجود هرگونه زنگ‌زدگی باشد. همچنین، هرگونه آسیب باید فوراً تعمیر شود.
- حفاظت از لوله‌ها: لوله‌های داربست باید در برابر عواملی مانند رطوبت، آلودگی و خوردگی محافظت شوند. استفاده از پوشش‌های ضد زنگ و انجام عملیات گالوانیزه می‌تواند طول عمر لوله‌ها را افزایش دهد.
- آموزش نیروی انسانی: آموزش بستن لوله داربست به شیوه استاندارد، تضمین‌کننده استحکام و ایمنی داربست است. این آموزش‌ها شامل نحوه اتصال دقیق لوله‌ها و استفاده از تجهیزات مناسب برای جلوگیری از آسیب به کارکنان و افزایش کارایی سیستم داربست می‌شود.
- بازرسی پس از استفاده: پس از پایان پروژه، لوله‌های داربست باید از نظر سلامت و آسیب‌دیدگی بازبینی شوند. لوله‌های دست دوم که به شدت آسیب دیده‌اند یا دچار خوردگی شده‌اند باید از سیستم خارج شوند تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
کاربردهای لوله داربست
لوله های داربست در پروژه‌های مختلف کاربردهای متفاوت دارند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین کاربردهای لوله داربست اشاره می‌کنیم:
- ایجاد داربست برای ساخت‌وساز: لوله‌های داربستی معمولاً برای ساخت داربست‌های موقت به کار می‌روند که کارگران بتوانند در ارتفاعات به راحتی حرکت کرده و عملیات ساخت و ساز را انجام دهند. این داربست‌ها به‌ویژه در هنگام ساخت بناهای بلند و یا هنگام تعمیرات ساختمان‌های بزرگ استفاده می‌شوند.
- ساخت و نصب سقف‌ها و دیوارها: در پروژه‌های ساختمانی، از لوله‌های داربست برای نگهداری و پشتیبانی از سقف‌ها و دیوارهای موقت استفاده می‌شود تا زمانی که ساختار اصلی ساختمان تکمیل شود.
- به عنوان پشتیبان برای قالب‌های بتنی: در هنگام قالب‌بندی بتن، از لوله‌های داربست برای ایجاد پشتیبانی و استحکام برای قالب‌ها استفاده می‌شود تا بتن در موقعیت صحیح خود قرار گیرد و به درستی شکل بگیرد.
- انجام عملیات تعمیر و نگهداری ساختمان‌ها: در پروژه‌های تعمیرات، از لوله‌های داربست برای دسترسی به نواحی مختلف یک ساختمان مانند نمای ساختمان، سیستم‌های تهویه، یا لوله‌کشی‌های داخلی استفاده می‌شود.
- ساخت داربست‌های مدولار: لوله‌های داربست در پروژه‌های صنعتی و عمرانی برای ایجاد داربست‌های مدولار و انعطاف‌پذیر به کار می‌روند که به راحتی قابل تغییر و تنظیم برای پروژه‌های مختلف هستند.
- استفاده در پروژه‌های پل‌سازی و سازه‌های بزرگ: در پروژه‌های ساخت پل و دیگر سازه‌های بزرگ، لوله‌های داربست برای ایجاد دسترسی به بخش‌های مختلف پروژه و همچنین پشتیبانی از مصالح و سازه‌ها به کار می‌روند.
- ساخت استیج‌ها و سازه‌های موقت برای رویدادها: در برگزاری کنسرت‌ها، نمایشگاه‌ها یا دیگر رویدادهای بزرگ، از لوله‌های داربست برای ساخت استیج‌ها، سکوی نمایش و همچنین سقف‌های موقت استفاده می‌شود.
- ایجاد مسیرهای ایمن برای کارگران: در برخی پروژه‌ها، از لوله‌های داربست برای ایجاد مسیرهای ایمن در محیط‌های کاری استفاده می‌شود تا کارگران بتوانند بدون خطر از نقاط مختلف پروژه عبور کنند.
کلام آخر
لوله‌های داربست یکی از اجزای کلیدی در ساخت و سازهای مدرن هستند . از این رو مشخصات فنی لوله داربست از جمله جنس بدنه، اندازه‌ها و ضخامت آن ، نقشی مهمی در تضمین ایمنی و کارآیی پروژه‌ها ایفا می‌کند. این لوله‌ها معمولاً از فولاد یا فلزات ضد زنگ ساخته می‌شوند و با قطرهای معمولاً ۴۸.۳ میلی‌متر و طول‌های مختلف بین ۱ تا ۶ متر در دسترس قرار دارند. از دیگر ویژگی‌هایی فنی لوله های داربست می توان به سختی بالا، مقاومت در برابر فشار و زنگ زدگی اشاره کرد. به‌طور کلی، لوله‌های داربست با مشخصات فنی دقیق و استاندارد، ابزارهای ضروری برای ایجاد ساختارهای مقاوم و ایمن در محیط‌های ساختمانی به شمار می‌روند و در تأمین امنیت و تسهیل کار پروژه‌های مختلف نقش بسزایی دارند.
- مشخصات فنی لوله داربست: ابعاد، استانداردها و کاربردها
- جنس و مواد ساخت لوله داربست
- طول لوله داربست
- قطر و ضخامت لوله‌های داربست
- مقاومت لوله داربست در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی
- استانداردهای بین‌المللی تولید لوله‌های داربست
- بارگذاری و تحمل فشار لوله‌های داربست
- عوامل مؤثر بر تحمل فشار لوله‌های داربست
- نکات نصب و نگهداری لوله‌های داربست
- کاربردهای لوله داربست
دیدگاهتان را بنویسید
ضخامت استاندارد لوله‌های داربستی چقدر باید باشد؟
ضخامت استاندارد بین ۲ تا ۴ میلی‌متر است. ضخامت‌های بیشتر برای پروژه‌های سنگین و بارگذاری بالا مناسب هستند.